Dit zijn de 13 meest verwarrende plaatsnamen in Nederland
Nederland kent duizenden steden, dorpen en buurtschappen – en allemaal hebben ze een naam. HP/De Tijd grasduinde door de Nederlandse plaatsengids en destilleerde uit de vele duizenden plaatsnamen de meest bijzondere exemplaren.
Vorige week besteedden we aandacht aan de negentien meest deprimerende plaatsnamen van ons land. Want zeg nu eerlijk: wie wordt er vrolijk van plaatsen als Tranendal, De Dood en De Hel? Deze week lichten we dertienplaatsen uit waarvan de namen zo zo exotische klinken dat het bijna on-Nederlands is.
13. Cruquius
Cruquius – bestaat er een elegantere naam voor een dorp? Dat is wel wat anders dan Moddergat, Stinkhoek en Boerengat. Cruquius is een dorp in de gemeente Haarlemmermeer. Het dorp is vernoemd naar het voormalig stoomgemaal De Cruquius, dat op zijn beurt weer is vernoemd naar een van de initiatiefnemers van de drooglegging van de Haarlemmermeer, Nicolaus Samuelis Cruquius. Net zoals Lelystad is vernoemd naar de Nederlandse ingenieur Cornelis Lely, die de eerste stap zette voor het vormen van de provincie Flevoland.
12. Barnflair
Barnflair klinkt Brits, maar het buurtschap in de gemeente Vlagtwedde heeft niets met de Britten te maken. Barnflair (spreek uit als ‘Baarnfleer’) letterlijk ‘vledder’, een benaming voor moerassig veen, dat ‘barn’ (brand, brandstof) leverde.
11. Acquoy
In Gelderland, in de gemeente Geldermalsen, ligt het dorp Acquoy. (Spreek uit als ‘Akkooi’.) De baron van Acquoy, Acquoy was vroeger namelijk een baronie, is koning Willem-Alexander. Door het huwelijk van Anna van Egmond met Willem van Oranje (1551) werd de plaats voor eeuwig aan ons koningshuis verbonden. In de Nieuwe Kerk in Amsterdam prijkt daarom zelfs het dorpswapen van dit dorpje.
10. Barlaque
De naam van het buurtschap Barlaque (nabij Moerdijk) klinkt minstens zo zwierig – alleen is de herkomst ervan weer typisch Hollands. ‘Baer’ betekent namelijk ‘woest, kaal’, zonder begroeiing op de oevers, ‘laque’ is een verbastering van het Germaanse ‘laku’, wat ‘natuurlijk afwatering in moerassig gebied’ betekent.
09. Frankrijk
Voormalig buurtschap in de omgeving van Harderwijk. De enige Fransen die er wonen zijn Frans Wiggers en Frans van Vliet.
08. Borneo
‘U woont op Borneo?’ ‘Nee, ín!’ Klein buurtschap nabij Mill in Noord-Brabant.
07. Egypte
Geen sahara in het oer-Hollandse Egypte, wel nors akkerland. Het buurtschap Egypte in de gemeente Ooststellingerwerf is minder exotisch dan het klinkt. Zeeland heeft overigens ook een buurtschap met de naam Pyramide, mogelijk vernoemd naar een piramidevormig monument dat daar in de buurt lag.
06. Amerika/America
Wie naar Amerika wil, hoeft niet ver te reizen. Sterker nog: zowel in Drenthe als in Limburg is een gehucht te vinden met dezelfde naam als het overzeese werelddeel. Bij het dorp Een in Drenthe ligt het buurtschap Amerika, dat in 1909 – tijdens de ontginning van het voormalige heidegebied Steenbergerveld – pas een naam kreeg. In Limburg, in de gemeente Horst aan de Maas, ligt het dorp America. Er zijn twee verklaringen voor de herkomst van deze naam. Ten eerste zou het een verbastering van ‘Am erica’ kunnen zijn: ‘erica’ is een vroeger veel gebezigde benaming voor dopheide. Een andere, veel vaker gehoorde verklaring is dat de dorpen zijn genoemd naar het invloedrijke werelddeel.
De afgelegen gebieden deden denken aan de prairies in het Wilde Westen, de heideontginners aan kolonisten die nieuw land in gebruik namen en nabijgelegen buurtschappen met namen als Bremen, Oostindië en Petersburg zouden extra aanleiding hebben kunnen geven voor deze vernoeming. Overigens is er in Friesland, in de gemeente De Fryske Marren, ook nog een buurtschap dat Nieuw-Amerika heet en twee buurtschappen met de naam Californië: een in de gemeente Horst aan de Maas (Limburg) en een in de gemeente Maasdriel (Gelderland).
05. Engeland
Wie denkt dat twee plaatsen met praktisch dezelfde naam verwarrend is: naast een Amerika en een America telt de Nederlandse plaatsengids ook vier buurtschappen de naam Engeland. Een bij het dorp Beekbergen (Gelderland), een bij Ruinen (Drenthe) en twee buurtschappen in Overijssel met deze naam: bij Hardenberg en bij Dalfsen. De naam van de buurtschappen zou niets met het Verenigd Koninkrijk of het voormalig koninkrijk Engeland, maar betekent zoiets als ‘gemeenschappelijk stuk bouwland bij een dorp.’ ‘Eng’ betekent in het oud-Nederlands ‘gemeenschappelijk bouwland bij een dorp’, ‘Landi’ betekent ‘stuk land’.
Dan zijn er ook enkele wereldsteden die een Nederlandse evenknie hebben. 04. Bethlehem ligt namelijk niet alleen in Israël, maar ook in Groningen. 03. Moskou ligt niet alleen in Rusland, maar ook in Friesland. (In Drenthe hebben ze Nieuw-Moscou, en in Twente ligt het nog niet geannexeerde dorp De Krim.) Italiaanse steden zijn het meest vertegenwoordigd in Nederland: binnen anderhalf uur rij je van 02: Napels (Groningen) naar Rome (Gelderland) – de verbinding is een stuk sneller dan die tussen hun grote broers.
01. Nederland
Maar het meest verwarrend van alle plaatsen is misschien wel het dorpje Nederland, een dorpje met zo’n 26 inwoners, gelegen in de kop van Overijssel. Hoe vaak zouden de inwoners van dit gehucht aangesproken worden op ‘een verkeerd ingevulde woonplaats’, als ze hun adresgegevens moeten vermelden?
Tot slot een eervolle vermelding voor de dorpen Exmorra, Goaiingea en Goidschalxoord – waarvan met name Goaiiangea voor de liefhebber van bijzondere plaatsnamen een lust voor het oog is.
Lees ook:
Dit zijn de 19 meest deprimerende plaatsnamen van Nederland
Dit zijn de 19 meest bijzondere plaatsnamen van Nederland
