Spring naar de content

Fact check: ‘wij’ kunnen geen penalty’s nemen

Er stort een oorverdovend geluid van de tribunes in Estadio Vincente Calderón. Luciano Narsingh kijkt naar de bal die vanaf elf meter in het doel van Jan Oblak dient te verdwijnen, neemt een korte aanloop en mikt: op de lat. Wanneer Atlético Madrid-verdediger Juanfran enkele minuten later wel raak schiet, is het Champions League-avontuur van PSV ten einde. Weer die verdomde strafschoppen, het onderdeel waar wij Nederlanders altijd hopeloos bij falen. Toch?

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën:
Geschreven door: Rick Stet

Hopeloos falen is misschien wat overtrokken, maar de statistieken zijn wel in het nadeel van ‘de Nederlanders’. Sinds de invoering van de strafschoppenserie in 1970 – daarvoor bepaalde een extra wedstrijd, of in het ergste geval een toss de winnaar – werden 27 wedstrijden van het Nederlands elftal of een Nederlands team in Europees verband door penalty’s beslist, slechts 10 keer werd een duel via deze weg omgezet in winst.

De Nederlandse clubs zetten na de invoering van de nieuwe regel direct de toon. De eerste vier strafschoppenseries werden verloren. Daar was met name Ajax debet aan, de Amsterdammers verloren achtereenvolgens van Levski-Spartak, Juventus en Bohemians Praag. Het waren de spelers van Sparta Rotterdam die in 1985 de ban braken door in de eerste ronde van de UEFA Cup vanaf elf meter beter te trappen dan hun collega’s van Hamburger SV.

Drie jaar later won PSV de belangrijkste penaltyreeks uit haar historie. Een redding van Hans van Breukelen op de inzet van Benfica-verdediger António Veloso bezorgde de Einhovenaren in 1988 de Europa Cup I.

Penaltytrauma
In het volgende decennium ging het vervolgens goed mis vanaf de stip. Missers van Marco van Basten (EK 1992), Edgar Davids en Sonny Silooy (namens Ajax in de Champions League-finale 1996), Clarence Seedorf (EK 1996), Phillip Cocu en Ronald de Boer (WK 1998) bezorgden de Nederlandse voetballiefhebber een penaltytrauma dat zijn weerga niet kende. Dat Ajax eind 1995 via een strafschoppenserie beslag legde op de wereldbeker was slechts een minuscule pleister op de wonde.

Aan het begin van de nieuwe eeuw volgde het absolute dieptepunt in het huwelijk tussen de Nederlander en de elfmetertrap. Op 29 juni 2000 was een oranje gekleurde Amsterdam ArenA het decor voor de halve finale van het EK tussen Nederland en Italië. Het gastland was vele malen sterker, maar liet het, mede dankzij twee gemiste penalty’s in de reguliere speeltijd, opnieuw aankomen op een strafschoppenserie. Alleen Patrick Kluivert schoot raak; Oranje miste de finale in eigen land. De tranen die bondscoach Frank Rijkaard na afloop liet in de spelersbus zeiden alles.

Briljante wissel
In de jaren die volgden werden er weer voorzichtige stapjes in de goede richting gezet. Het Nederlands elftal maakte een einde aan de ongekend slechte reeks door tijdens het Europees kampioenschap in 2004 vanaf elf meter af te rekenen met Zweden. PSV haalde de laatste vier in de Champions League en UEFA Cup door respectievelijk Olympique Lyon en Tottenham Hotspur te verslaan. De briljante Krul-voor-Cillessen-wissel van Louis van Gaal tijdens het WK in Brazilië deed de balans in het nieuwe millennium zelfs even de goede kant uitslaan.

Omdat Oranje vier dagen later in de halve finale tegen Argentinië toch weer verloor na een penaltyreeks en dankzij de misser van Narsingh is echter ook die positieve tussenstand weer uitgewist. De enigen die tot op heden de Nederlandse eer wel hoog houden zijn de dames. Zij wonnen hun enige strafschoppenserie, na de kwartfinale van het EK in 2009.

Met andere woorden: we hebben lichtpuntjes kunnen ontwaarden en de vrouwen onttrekken zich aan de malaise, maar voorlopig mag worden gesteld dat ‘wij’ geen penalty’s kunnen nemen.

Overzicht strafschoppenseries
1974: Levski-Spartak – Ajax (Derde ronde UEFA Cup): verlies
1977: FC Barcelona – AZ (Derde ronde UEFA Cup): verlies
1978: Juventus – Ajax (Kwartfinale Europa Cup 1 1977/1978): verlies
1984: Bohemians Praag – Ajax (Tweede ronde UEFA Cup): verlies
1985: Sparta Rotterdam – Hamburger SV (Eerste ronde UEFA Cup): winst
1988: PSV – Benfica (Finale Europa Cup 1): winst
1989: CFKA Sredets Sofia – Roda JC (Kwartfinale Europa Cup II): verlies
1990: Feyenoord – FC Sion (Tweede ronde Europa Cup II): winst
1992: Nederland – Denemarken (Halve finale EK): verlies
1995: Ajax – Gremio (Wereldbeker): winst
1996: Juventus – Ajax (Finale Champions League): verlies
1996: Frankrijk – Nederland (Kwartfinale EK): verlies
1998: Brazilië – Nederland (Halve finale WK): verlies
2000: Nederland – Italië (Halve finale EK): verlies
2002: AC Milan – Roda JC (Achtste finale UEFA Cup): verlies
2002: Feyenoord – PSV (Achtste finale UEFA Cup): winst en verlies
2004: Nederland – Zweden (Kwartfinale EK): winst
2005: PSV – Olympique Lyon (Kwartfinale Champions League): winst
2007: Fiorentina – FC Groningen (Eerste ronde UEFA Cup): verlies
2008: PSV – Tottenham Hotspur (Kwartfinale UEFA Cup): winst
2009: Olympique Marseille – FC Twente (Derde ronde UEFA Cup): verlies
2009: Nederland – Engeland (Kwartfinale EK Dames): winst
2013: Steau Boekarest – Ajax (Tweede ronde Europa League): verlies
2014: Nederland – Costa Rica (Kwartfinale WK): winst
2014: Nederland – Argentinië (Halve finale WK): verlies
2016: Atlético Madrid – PSV (Achtste finale Champions League): verlies