The New York Times: ‘We dachten dat het land open en tolerant was geworden’
‘Mensen zoals ik, en waarschijnlijk zoals de meeste lezers van The New York Times, weten dat we het land waarin we wonen niet begrijpen,’ schrijft econoom en columnist Paul Krugman in de krant The New York Times, onder de kop: The Unknown Country. ‘We dachten dat onze medeburgers uiteindelijk niet zouden stemmen op een kandidaat die zo ongeschikt is voor een hoge publieke functie en zo ondeugdelijk, zo eng en toch zo belachelijk. We dachten dat het land, al behoort racisme en vrouwenhaat er nog niet tot het verleden, opener en toleranter was geworden in de afgelopen tijd. We dachten dat een grote meerderheid van de Amerikanen de democratische normen en de wet op waarde konden schatten. Nu blijkt dat we het bij het verkeerde eind hadden. Er is een groot aantal mensen – witte mensen, veelal woonachtig op het platteland – dat ons idee van wat Amerika is, niet met ons deelt.’

The New Yorker: ‘Een misselijkmakende gebeurtenis’
Ook David Remnick, redacteur van The New Yorker, is teneergeslagen. In zijn commentaar omschrijft hij de verkiezingsuitslag als ‘niets meer dan een tragedie voor de Amerikaanse republiek, een tragedie voor de Grondwet, en een zege voor hen, in binnen- en buitenland, die staan voor het nationalistische, het autoritaire, vrouwenhaat en racisme. Trumps choquerende overwinning is een misselijkmakende gebeurtenis in de geschiedenis van de Verenigde Staten en de liberale democratie.’

Remnick waarschuwt voor bagatellisering in de media. ‘In de komende dagen zullen commentatoren deze gebeurtenis trachten te normaliseren. Ze zullen hun lezers en kijkers sussen met geloof in ‘de aangeboren wijsheid’ en ‘het essentiële fatsoen’ van de Amerikaanse bevolking. Zij zullen het virulente nationalisme bagatelliseren, evenals de wrede beslissing om een man op het schild te hijsen die vliegt in een met goud versierd toestel en die aanspraak maakt op populistische retoriek.’

Ook haalt Remnick uit naar rechtse media, die een grote rol zouden hebben gespeeld in de verkiezing van Trump. ‘Op Facebook zien de artikelen van de traditionele, feitelijke media er hetzelfde uit als artikelen van speculerende alt-right-media. Zegsmannen hebben toegang gekregen tot een gigantisch publiek. In een ketel vol vrouwenhaat werd Clinton vernederd en vernietigd. De alt-right-media leverden leugens, propaganda en samenzweringstheorieën die Trump gebruikte als zuurstof van zijn campagne.’

The Huffington Post: ‘Trump zal verdeeld Amerika niet kunnen lijmen’
The Huffington Post, een van de meest uitgesproken tegenstanders van Trump, schrijft dat een nachtmerrie waarheid is geworden. De website wijzigde het welbekende redactiebeleid in aanloop naar de bekendmaking al – onder ieder Trump-artikel stond voorheen de disclaimer: ‘Donald Trump zet regelmatig aan tot politiek geweld, is een onverbeterlijke leugenaar, een ongebreidelde xenofoob, een racist, een vrouwenhater en een ‘birther’ die al verschillende malen liet horen alle moslims – 1,6 miljard leden van een religieuze beweging – uit de Verenigde Staten te willen verbannen’. Die disclaimer heeft de redactie weggehaald om zo met een schone lei te beginnen.

Politiek redacteur Sam Stein van The Huffington Post schrijft dat de Amerikanen in een diepe afgrond zijn gesprongen. Hij acht de kans klein dat Trump het land zo groot zal maken als het was in de jaren vijftig, en constateert een tweedeling: ‘Het land beëindigt deze presidentiële campagne nog verdeelder dan op welk punt dan ook in de recente geschiedenis. Het is onwaarschijnlijk dat Trump de boel weer zal lijmen.’

The Economist: ‘Vastberaden en geloofwaardig’
Het Amerikaanse weekblad The Economist noemt de zege van Trump vastberaden en geloofwaardig. ‘Meneer Trumps weg naar de overwinning volgde heel precies de contouren van zijn campagne, die leidde tot hoongelach van de gevestigde commentatoren.’

The Atlantic: ‘Een onverwacht en ongeëvenaard experiment‘
In een nauwgezette reconstructie van Trumps triomf, stelt Ronald Brownstein hoe de Republikeinse presidentskandidaat een groep van laagopgeleide Amerikanen buiten de steden wist te mobiliseren: ‘Tijdens een verkiezing die praktisch leidde tot een culturele burgeroorlog tussen twee Amerika’s, bleek de kant van Trump niet alleen enthousiaster dan Clintons kant, maar ook verenigd. En nu is Amerika in een onverwacht en mogelijk ongeëvenaard experiment verzeild geraakt.’

De Volkskrant: ‘Nu weet ik niet wat ik tegen mijn dochters moet zeggen’
In de Volkskrant vraagt columnist Sheila Sitalsing zich af wat ze vandaag tegen haar dochters moet zeggen. ‘Ik zou mijn dochters voor de tv planten, ik zou tegen ze zeggen: ‘Deze vrouw zal mogelijk oorlogen ontketenen en stommiteiten uithalen. Maar kijk, het kan. De wereld ligt voor jullie open.’ Het mocht niet zo zijn. Zo groot was de miskenning onder zoveel Amerikanen – mannen vooral – dat ze bereid waren het seksisme en racisme op de koop toe te nemen – misschien was het wel deel van Trumps aantrekkingskracht.’

NRC Handelsblad: ‘Wordt het Mark Clinton of Geert Trump?’
Politiek redacteur Tom-Jan Meeus speculeert in NRC Handelsblad over de mogelijke gevolgen voor Nederland. Een direct gevolg is volgens hem evident: ‘Trump benadrukt graag zijn bewondering voor Poetin, dus na vannacht moet Den Haag niet verbaasd opkijken als het onafhankelijk onderzoek naar de ramp met de MH17 sneuvelt door de nieuwe Amerikaans-Russische vriendschap.’ Indirect, schrijft Meeus, kunnen de uitslag in Amerika de verkiezingsuitslag in Nederland op 15 maart weleens beïnvloeden: ‘Terreurangst, afkeer van immigratie en economische onzekerheid voeden hun succes, en de verleiding is nu groot de komende stembusstrijd in Nederland, 15 maart 2017, in de context van Brexit en de Amerikaanse uitslag te plaatsen: Mark Clinton of Geert Trump?’

De Correspondent: ‘De westerse wereld zal in dit voetspoor treden’
‘De status quo heeft vannacht verloren, de revolte is het nieuwe normaal,’ beweert Rob Wijnberg op De Correspondent. Net als Meeus denkt Wijnberg dat de verkiezingen zijn weerslag zullen hebben op de samenstelling van het westerse politieke klimaat. ‘Vaststaat dat er een nieuw tijdperk is ingeluid. (-) Reken erop dat de rest van de westerse wereld in dat voetspoor zal treden.’

The Guardian: ‘De markt weerspiegelt de angst en onzekerheid rondom president Trump’
‘Financiële markten hebben de wereld verteld wat zij vinden van de keuze voor Donald Trump als Amerikaanse president – en dat is geen goed nieuws,’ schrijft marktonderzoeker Stephen Koukoulas in The Guardian, die de beurzen en de stemuitslagen nauwlettend in de gaten hield. ‘Beurzen wereldwijd verslapten zodra de stemmen het vermoeden gaven dat Trump zou gaan winnen. Ze duikelden toen het duidelijk werd dat Trump waarschijnlijk zou gaan winnen. (-) Deze marktreactie weerspiegelt de angst en de onzekerheid rondom president Trumps economische beleid, begroting en zijn plek op het internationale toneel.’ Koukoulas voorspelt dat de Amerikaanse beurzen niet alleen onder zullen lijden onder de naar binnen gekeerd economische beleid: ‘Als de Chinese economie, de motor van de wereldwijde handel, een plotselinge daling inzet op het gebied van die wereldwijde handel, dan zal de neerslag ook daarbuiten gevoeld worden.’

VOX: ‘Zij die van Trump houden, nemen hem serieus‘
‘De wijze waarop Trump won, zegt veel over wat voor soort president hij zou kunnen zijn,’ betoogt redacteur Dara Lind van de Amerikaanse nieuwswebsite Vox. ‘Maar vanaf het begin van zijn lange, onwaarschijnlijke campagne kreeg hij succes door het stimuleren van zijn fans en het tegenwerken van zijn vijanden – en ja, hij heeft zijn fans weten te stimuleren door zijn vijanden tegen te werken.’

Donald Trump zal de eerste president van de Verenigde Staten zijn zonder zowel politieke als militaire ervaring. Maar hij is geen leeg ideeënvat, of een zwijgzaam boegbeeld voor de Republikeinse partij, schrijft Lind. ‘Veel van zijn stemmers zullen niet voor Trump hebben gekozen met de verwachting dat hij zijn beloftes waar zal maken, zij zullen hem zelfs niet serieus hebben genomen. Maar de mensen die van Trump houden, nemen hem zeker serieus.’

Le Monde: ‘Het begin van een nieuwe wereld‘
‘Woede had de overhand,’ schrijft columnist Jérôme Fenoglio in het Franse dagblad Le Monde. ‘Twijfelachtige miljardair – die twintig jaar geen belasting betaalde – een tandentrekker die openlijk flirt met racisme, xenofobie en seksisme, en die nooit een publieke of gekozen functie heeft gehad, wist deze vangst op meesterlijke wijze binnen te halen. Republikein Donald Trump zal de vijfenveertigste president van de Verenigde Staten worden en zal vanaf januari het Witte Huis bezetten. Het land dat Barack Obama verkoos in 2008 en 2012, de eerste Afro-Amerikaanse in het Witte Huis, afgestudeerd aan Harvard, noemde een vastgoedontwikkelaar met meerdere faillissementen en is verheugd over diens ‘goede’ Europese genen. Dit is dus de stemming in Amerika. (-) De verkiezing van Donald Trump is een grote verandering en dit is een allesbepalende dag geweest voor de westerse democratieën. Net als de val van de Berlijnse Muur en 11 september 2001, is deze gebeurtenis het begin van een nieuwe wereld.”

Der Spiegel: ‘Trump is een vernietiger, geen reparateur‘
Een man die buitenlanders, vrouwen en gehandicapten beledigt en haat predikt zal het machtigste land regeren in de wereld, schrijft Roland Nelles op de website van de Duitse krant
Der Spiegel. ‘I Alone Can Fix This, was zijn campagneslogan. Dit een pretentieuze slogan, een holle belofte. Eén ding is zeker: Trump zal niet de Amerikaanse problemen en die van een zeer complexe wereld in zijn eentje oplossen. (-) Trump is een vernietiger, een houweel.’

HP/De Tijd-journalist Jessy de Cooker was vannacht in de Melkweg tijdens Election Night. ‘Normaal gesproken zou het publiek stilvallen en sprakeloos naar de grote schermen op het podium kijken. Ware het niet dat de popzaal zijn deuren al om zes uur vanochtend sloot. Op dat moment is er nog geen winnaar. Even na zessen moeten de overgebleven die-hards de zaal verlaten. Op weg naar een andere plek om de eindsprint te volgen of op naar huis om het spektakel daar verder te volgen. Een spektakel is het zeker geworden. Het optimisme van de op handen van Hillary Clinton zijnde Melkweg is naar mate de eerste resultaten binnendruppelen langzaamaan omgeslagen. (-) De uitverkiezing van Trump bewijst dat in de politiek niks onmogelijk is.’ Lees hier zijn hele verslag.

Columnist (en belegger) Dr. Doom kreeg het gelijk dat hij niet wilde krijgen, schreef hij luttele minuten voordat bekend werd dat Trump de winnaar was. ‘Ik heb altijd in zijn (Trumps – red.) kansen geloofd. Het kostte mij moeite om aan mijn omgeving – om niet te zeggen: mijn vrouw – duidelijk te maken dat dit niets met mijn voorkeur te maken heeft. Als belegger probeer ik mijn eigen emoties buiten spel te plaatsen terwijl ik weet en erop vertrouw dat de markten dat niet kunnen.’