Spring naar de content
bron: Pexels

Achter iedere plofkip ligt een dooie haan

Hanen, in tegenstelling tot hennen, worden gebruikelijkerwijs gedood nadat ze uit het ei kruipen. Hanenvlees wordt niet verkocht ter consumptie omdat het niet rendabel genoeg is. Lidl heeft een primeur: de grootgrutter verkoopt vanaf december burgers, gemaakt van hanen die wél in leven worden gehouden. Maar of dit nu zo’n diervriendelijk alternatief is…

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën:
Geschreven door: Luna van der Waarde

Kippenboerderij Kipster uit het Limburgse Oirlo is de eerste kippenboer in Nederland die hanenvlees produceert. Daarnaast leggen de hennen van Kipster ook eieren ter consumptie. Normaal gesproken wordt voor ieder ei dat wij eten een haan zinloos gedood door vergassing of versnippering. Die zijn economisch gezien nergens goed voor, omdat zij geen eieren leggen en door het langzame groeiproces niet geschikt zijn voor (goedkoop) vlees.

Kipster heeft eieren voor consumptie, en gebruikt de hanen wel voor vlees. Maar: de eieren krijgen drie sterren voor het Beter Leven-keurmerk van de Dierenbescherming en de vleeshanen niet één. Terwijl Wakker Dier er wel reclame voor maakt. Die spreekt zelfs van supereieren omdat de hanen niet worden vergast.

Natuurlijk is het beter om de haantjes, die normaliter vergast of versnipperd worden zodra ze uit het ei komen, nuttig te gebruiken. Maar de reclame die Wakker Dier maakte voor het Kipsterei doet lijken dat de haantjes lekker vrij worden gelaten en een goed leven hebben. Dat is niet waar. De haantjes zitten in stallen en worden na vijftien weken geslacht voor consumptie.

45 miljoen vergaste haantjes en evenveel plofkippen

De website van Wakker Dier prijst Kipster aan als bedrijf dat op een milieu- en diervriendelijke manier produceert. Alleen worden de haantjes die normaal gesproken vergast of versnipperd worden nu vijftien tot zeventien weken vetgemest om vervolgens te worden geconsumeerd.

“We hebben te maken met een gekke cyclus waarbij 45 miljoen haantjes per jaar gedood worden en we aan de andere kant 45 miljoen plofkippen per jaar opvoeden om te consumeren. Dat is een verspilling van dierenleven,” zegt Anne Hilhorst van Wakker Dier. Het zou mooi zijn als die miljoenen plofkippen niet geslacht worden.

Zo makkelijk gaat dat echter niet. De haantjes die Lidl verkoopt om te consumeren zijn duur en plofkippen zijn goedkoop. Degenen die bewust voor goedkoop vlees kiezen zullen niet snel overstappen op het dure hanenvlees.

Een haan is anders dan een plofkip

“Dat is precies het probleem,” stelt Hilhorst. “Vlees is te goedkoop. Het kost tijd en energie om dieren op te laten groeien en het is absurd hoe goedkoop een stukje kip is, omdat we er een plofkip van gecreëerd hebben. Die groeit namelijk heel snel in een korte tijd.” Bij een haan is dat anders. Die groeit een stuk langzamer, waardoor het meer tijd en dus meer geld kost. De plofkip leeft maximaal zes weken tegenover vijftien tot zeventien weken van leven voor de ‘leghaan’, de vleeshaan van Kipster.

En dat is de reden volgens Ruud Zanders, initiatiefnemer van Kipster, dat de Dierenbescherming geen sterren kan toekennen aan zijn hanen. De hanen hebben een heel ander groeiproces, dus zijn er nog geen meetcriteria voor. Hij wil samen met de Dierenbescherming bekijken hoe ze aan de criteria van één ster kunnen voldoen.

In maart is besloten dit project uit te voeren en op 26 mei zijn de kuikens geboren. Zanders: “Die kuikens zijn geplaatst in een redelijk traditionele opfokstal, dus de tijd was te kort om te kijken of daar een ster aan toegekend kon worden.”

Vleeshanen in stallen

De haantjes van Kipster hebben geen Beter Leven-keurmerk gekregen van de Dierenbescherming — volgens Zanders door tijdgebrek. Maar Wakker Dier maakt er wel reclame voor. Nu lijkt het alsof Kipster én duurzame eieren, én duurzaam hanenvlees produceert. Maar het is onduidelijk of dat zo is. De hennen die eieren leggen, hebben een relatief goed leven. De vleeshanen zitten in stallen.

Hilhorst bevestigt dat het een punt van zorg is. “Kipster is hard bezig een ster te krijgen. De problemen die de plofkip heeft, hebben de hanen niet: die zijn niet te zwaar en het zijn mobiele dieren. Het is voor ons zeker een belangrijke voorwaarde dat die dieren met een ster aangeboden worden.”

Het is nog een experiment. Je kunt niet verwachten dat Kipster direct een hele stal ombouwt als de ‘leghanen’ niet aanslaan bij de consument. Maar dan moeten die ook niet worden verkocht als duurzame en diervriendelijke producten. Nu lijkt het alsof deze hanen een goed leven hebben.

Vegetarisch hanenvlees

De haantjes worden zelfs als vegetarisch vlees verkocht. Het is een haan! Hanen zijn dieren, en dode dieren verkoop je als vlees. Vegetarisch vlees is gemaakt van soja of andere plantaardige producten. Deze hanen worden gedood na vijftien weken, in plaats van vergast binnen een dag. Dat heeft toch niks met vegetariërs te maken? Dat is misleidend.

Dit staat op de site: “Is het leghaantje vegetarisch, het is toch wel echt vlees? Ja, natuurlijk is het echt vlees, en ook nog eens erg lekker. Maar toch vinden wij het Hollands leghaantje ook vlees voor een vegetariër.”

Het stuk op de site wordt vervolgd: “De definitie van een vegetariër is volgens de website van de vegetariërsbond moeilijk te geven. Zij houden de definitie van wat vegetarisch is duidelijk: geen vlees, kip of slachtafval. Echter horen bij een goed vegetarisch dieet volgens diezelfde website wel eieren. Zij raden zelfs aan om zeker 4 eieren per week te eten. En als er eieren gegeten worden, heb je legkippen nodig. En als er legkippen geboren worden, worden er ook haantjes geboren: de leghaantjes. Vraag blijft dan wat we als mens met deze leghaantjes gaan doen.”

Iedereen die tegen dierenleed is kan beter helemaal geen eieren eten en dus ook geen Kipstereieren. Natuurlijk is het nuttig gebruiken van de haantjes beter dan ze zinloos te vergassen, maar misschien is het nog beter om even stil te staan bij het dierenleed dat de haantjes ondergaan voordat u op een zondagochtend een omeletje bakt.