Ja, weer een stukje over Wiebes. We ontkomen er niet aan. Wiebes zelf ook niet, want de presentatie van het langverwachte Klimaatakkoord wacht. Drie maanden lang hebben industrie, belangengroepen en overheid onderhandeld. De CO2-uitstoot moet de komende twaalf jaar worden gehalveerd.

Naar verwachting loopt de presentatie uit op een fiasco. Waar op hoofdlijnen een concreet akkoord werd verwacht, bestaat het akkoord grotendeels uit voorstellen en scenario’s. De resultaten van zes verschillende ‘klimaattafels’ zijn dinsdag door voorzitter Ed Nijpels aan Wiebes voorgelegd.

Groningen

De arme man. Als een bij in een dreigende situatie stond hij daar, afgelopen dinsdag. Het rapport van de Mijnraad was uit. Na een extra ingelaste ministerraad over de veiligheidssituatie in Groningen moest Wiebes de pers te woord staan. Wiebes versprak zich en stelde dat de staat zou meebetalen aan het herstellen van de huizen.

“De staat moet een fors extra geldbedrag uittrekken om honderden gebouwen in Groningen te versterken. Oliemaatschappijen Shell en ExxonMobil – verenigd in de NAM – betalen die rekening niet, omdat de gebouwen officieel als ‘veilig’ zijn bestempeld,” aldus de minister. Groningse regiobestuurders reageerden onthutst.

Het rapport van de Mijnraad was het zoveelste stuk waar het ganse volk naar snakte. Conclusie: ondanks het sneller dichtdraaien van de gaskraan in Groningen, moeten er toch nog 1500 huizen worden versterkt in het aardbevingsgebied.

Wiebes liet in een reactie weten dat hij de conclusies van de Mijnraad overneemt.

Afgelopen donderdag debatteerde de Kamerleden over de wijzigingen in de Gaswet en de Mijnbouwwet. Een debat dat ook in Groningen werd gevolgd. Het Groninger Gasberaad had zelfs de Skylounge van het voetbalstadion van FC Groningen afgehuurd. Aldaar kon men zien hoe Wiebes wederom in het nauw kwam te zitten.

De Mens Wiebes

Wiebes betrok het debat op zijn persoon. De Mens Wiebes. En op zijn departement. De Mensen onder Wiebes. “Er zijn mensen op het departement die bijna omvallen. Dat ik daar zelf één van ben, heeft daar niets meet te maken,” sprak Wiebes.

“Ben benieuwd hoe lang de werkdagen van minister Wiebes zijn #gasdebat,” vraagt onderzoeksjournalist en RTVNoord-journalist Chris Bakker zich af.

‘En de Groningers dan?’ Het ganse land hoort het u, in Groningen, zeggen.

Departement op omvallen

Wiebes lastigvallen met de vraag hoe lang zijn werkdagen zijn; dat gaat wat ver. We geloven hem op zijn bruine ogen. Zijn departement staat op omvallen. Het ministerie snakt naar het zomerreces.

Reageren op zijn uitspraak en zijn vermoeide departement tijdens het debat, dat doet het ministerie overigens niet. Het gaat om een uitspraak in een debat, stellen Wiebes’ woordvoerders.

“Het is geen kwestie van te weinig ambtenaren,” legt hoogleraar Public Affairs Arco Timmermans uit. “Het punt is dat hij uitspraken doet waardoor ambtenaren iets minder stevig in hun schoenen komen te staan. ‘Of dat kwalijk is?’ Het is niet goed voor de politiek-ambtelijke verhoudingen.”

Timmermans verduidelijkt dat een zwakke minister ook niet bevorderlijk is. “Dan kunnen ambtenaren zomaar hun gang gaan. Ambtenaren hebben behoefte aan een sterke minister.”

Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat waren vroeger niet gekoppeld. Hoogleraar Omgevingsrecht Chris Backes stelde in oktober vorig jaar dat “Veel zal afhangen van hoe Wiebes het gaat invullen”.
Timmermans: “Het is een lastige combinatie. Twee heel verschillende thema’s. Dat maakt het voor ambtenaren niet makkelijker. Daarmee bedoel ik niet dat ze uit elkaar moeten worden gehaald. Deze combinatie is een uiting van politieke aandacht. Die sense of urgency.”

Twee opties

Het is echter de vraag of men op het ministerie wel gebaat is bij de manier van aandacht die de uitspraken van Wiebes trekken. Dat vraagt ook Timmermans zich hardop af. “Er zijn twee opties. Je kunt in stilte opereren of meer voor de bühne. Soms is het handig om in de spotlights te staan en de aandacht te hebben; dat kan meer steun opleveren.”

Timmermans vervolgt: “Maar het kan ook tegen je werken. Wiebes is een slimme vent, maar zijn uitspraken zijn niet altijd handig. Hij had een geweldige start.”

Tot slot nog een kraakheldere tip voor de politicus. “Handel wat meer in stilte. Ik kan me echt voorstellen dat men op het ministerie nu denkt: hou nu even je snavel. Er is een groot afbreukrisico. Tegelijkertijd: hij staat wel voor zijn mensen.”

De stuiptrekkingen van een bij die wil steken

U weet dat een bij enkel steekt wanneer het in een dreigende situatie verkeerd. De bij steekt, maar de angel blijft vastzitten in uw huid. De bij moet zich losrukken, de angel en zijn gifblaas scheuren van het lijf en de bij sterft.

We mogen Wiebes niet vergelijken met een bij die voor zijn leven vecht. Maar dat de minister en zijn departement en plein publique naar het zomerreces snakken; dat lijkt duidelijk.