Fasten your seatbelt: nieuwe crisis kondigt zich aan
Het zal uw waarschijnlijk zijn ontgaan, maar er dreigt een nieuwe economische crisis. De lange rente staat bijna onder de korte en dat is een veeg teken, weten economen en beleggers.
Het Financieele Dagblad (FD) is een toonbeeld van degelijkheid binnen het Nederlandse medialandschap; onkreukbaar en zo broekscheurend saai dat er jarenlang niet doorheen te komen was. Dat laatste is de afgelopen decennia gelukkig een stuk verbeterd. De inhoud is inmiddels need én nice to know. Al blijft betrouwbaarheid hét adagium. Wichelroedelopen en beurskoersen voorspellen: daar moeten ze bij de krant nog steeds weinig van hebben.
‘Grootste alarmsignaal van de markten dreigt af te gaan’, luidde de opening van het FD dinsdag. Pardon?! De beurskoersen blijven maar stijgen, de wereldeconomie draait crescendo, huizen zijn duurder dan ooit, bedrijven schreeuwen om personeel en het FD waarschuwt doodleuk voor een nieuwe crisis? Zijn ze nu helemaal van het padje, daar aan het Prins Bernhardplein?
Code rood
Allerminst. Er geldt code rood voor de financiële wereld. De korte rente, ook wel de geldmarktrente genoemd, de rente op van kredieten met een looptijd van minder dan twee jaar, prijkt bijna boven de lange rente, de kapitaalmarktrente. En dat is raar, héél raar, weet iedereen die wel eens de financiële pagina’s in de krant openslaat.
Want rente is de prijs van geld. Wie zijn geld voor een lange periode uitleent, wil daarvoor een hogere vergoeding dan voor een korte. Immers, door de inflatie wordt zijn geld minder waard en hij loopt een grotere kans dat hij zijn geld niet terugkrijgt. Komt de korte rente bij de lange rente en passeert hij deze, dan ontstaat er een zogeheten omgekeerde rentecurve. Dan worden beleggers nerveus; als een woerd die een hongerige ekster naar zijn nest met pullen ziet staren.
Komt de korte rente boven de lange rente dan worden beleggers nerveus; als een woerd die een hongerige ekster naar zijn nest met pullen ziet staren.
Die angst is begrijpelijk. Aan de laatste zeven recessies ging altijd een omgekeerde rentecurve vooraf. Ook in 2007, in de aanloop naar de kredietcrisis.
Klein verschil
Voor alle helderheid: van zo’n inverse rentestructuur is momenteel nog geen sprake. Maar afgelopen maandag bedroeg het gat 19 basispunten (2,62 procent voor kort geld versus 2,81 procent voor lang geld). En dat was het kleinste verschil sinds 2007.
Bovendien zetten de Europese en Amerikaanse centrale bank een punt achter hun stimuleringsbeleid. Ze laten de rente weer langzaam oplopen, waardoor de kloof slinkt.
Een wijs besluit. De huidige lage rente mag dan een feest zijn voor consumenten, het is tegelijkertijd dansen op de vulkaan. Want waarom is die rente zo laag? Louter omdat de ECB de afgelopen jaren massaal leningen van landen en bedrijven heeft ingeslagen. Die extra vraag heeft de rente kunstmatig gedrukt.
De huidige lage rente mag dan een feest zijn voor consumenten, het is tegelijkertijd dansen op de vulkaan
Maar de ECB kan niet blijven kopen. En, wat als de rente stijgt en bedrijven of landen waarvan de ECB obligaties heeft gekocht gaan failliet en kunnen de leningen niet meer terugbetalen? Dan belandt de rekening bij de deelnemende landen, de eigenaren van de bank – in feite diezelfde consumenten. U en ik.
Wanneer de korte rente de lange rente ‘inhaalt’? Economen, beleggers en andere ‘zieners’ durven het niet exact te voorspellen. De meesten denken op zijn vroegst eind dit jaar, in ieder geval niet op de korte termijn.
Troost
Een troost: het doemscenario wordt niet altijd bewaarheid. In 1968 en 1998 was er ook sprake van een omgekeerde rentecurve, toen bleef een recessie uit.
Nog een fijne dag! Ondanks alles.
