Hoe het kinderpardon werkt
In het kielzog van Howick en Lili sleept het debat over het kinderpardon zich voort. Zo dringt een meerderheid van de Amsterdamse gemeenteraad aan op een verruiming van het kinderpardon en vandaag debatteerde de Tweede Kamer over de kwestie. Maar wat houdt het kinderpardon in?
In navolging van de asielzaak Mauro stemde een meerderheid van de Tweede Kamer in 2012 voor een kinderpardon. Het kinderpardon is bedoeld voor kinderen van asielzoekers en alleenstaande minderjarigen die geen verblijfsvergunning hebben, maar die wel langer dan 5 jaar in Nederland wonen. Deze kinderen komen in aanmerking om in Nederland te blijven.
Wat is de ‘definitieve regeling’?
Onder Rutte-II trad op 1 mei 2013 de ‘definitieve regeling’ in werking. Als we spreken over het kinderpardon hebben we het over deze regeling. In de regeling zijn een aantal voorwaarden opgenomen. Zo staat er bijvoorbeeld op de website van de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) dat het kind, de ouders, broers en zussen, niet in aanraking mogen komen met de politie; moet men onafgebroken vijf jaar of langer in Nederland wonen en zonder onderbreking in contact staan met de IND, DT&V, COA of de Vreemdelingenpolitie; en moet er meegewerkt worden aan het eigen vertrek.
Deze laatstgenoemde voorwaarde en de duur van de procedure leiden tot de meeste discussie. Volgens Kinderrechtenjurist Martine Goeman van Defence for Children maakt de ‘meewerkvoorwaarde’ het lastig voor kinderen om een succesvol beroep te doen op het kinderpardon. Tegen de Volkskrant zei ze: “Het is een dode letter. Als een gezin meewerkt aan terugkeer en ook teruggaat naar het land van herkomst, kan het geen aanspraak maken op het kinderpardon, en als het niet meewerkt aan terugkeer ook niet. Het is een catch 22 geworden.”
Daarnaast kan de gehele procedure soms eindeloos duren. De lange procedures zijn met name te wijten aan het feit dat men na een afwijzing van een asielverzoek een nieuw verzoek kan indienen. “Als er nieuwe feiten zijn kun je een nieuwe aanvraag indienen of als er ergens een document opduikt. De advocaat bedenkt soms iets. Soms verandert het recht. En dan mag je in beroep gaan,” aldus hoogleraar immigratierecht Heinrich Winter van de Rijksuniversiteit Groningen tegen de NOS. Terwijl dit ping pong proces gaande is, groeien de kinderen op in Nederland. Vervolgens kan een kind alsnog worden uitgezet, zoals ook bij Howick en Lili eigenlijk het geval was.
Cijfers van de IND tonen aan dat een beroep op het kinderpardon weinig kans van slagen heeft. Van de 1360 aanvragen sinds de inwerkingtreding van de ‘definitieve regeling’ zijn er circa 100 verzoeken ingewilligd.
Reddingsboei
Als alle middelen zijn uitgeput, is er in uitzonderlijke omstandigheden nog één mogelijkheid waardoor kinderen kunnen blijven: de discretionaire bevoegdheid van de staatsecretaris van Justitie en Veiligheid. De staatssecretaris beoordeelt dan de individuele omstandigheden van een zaak waarop hij kan besluiten dat een kind toch in Nederland mag blijven.
Commissie gaat kinderpardon onderzoeken
Vandaag werd er in de Tweede Kamer over het kinderpardon gedebatteerd, waar niks verrassends uitkwam. De VVD, CDA, D66, CU, PVV en SGP zien ook na Howick en Lili geen aanleiding om het kinderpardon te verruimen, terwijl de PvdA, GroenLinks, SP, PvdD en Denk wel voor verruiming zijn.
Staatssecretaris Harbers heeft ondertussen een onafhankelijke commissie ingesteld om te onderzoeken of asielprocedures korter kunnen zodat er in de toekomst geen situaties als die van Howick en Lili ontstaan.
