Spring naar de content

Bom onder kantorenmarkt tijdelijk onschadelijk gemaakt

Er zou binnenkort een alle fantasieën overstijgende executieveiling van kantoorpanden hebben plaatsgevonden. Zo ongeveer alle Nederlandse – maar ook buitenlandse banken – hebben het inmiddels failliete concern Eurocommerce van de Achterhoekse ondernemer Ger Visser gefinancierd. Tenzij u zich een beetje met vastgoed bezig houdt zeggen die namen u waarschijnlijk niets maar de kans dat u zijn onroerend goed niet kende is nihil. Of u zou, bijvoorbeeld, niet weten van het bestaan van het Gelredome, het stadion van Vitesse maar ook de plaats waar nogal wat popconcerten zich afspeelden. Ook van Ger. Ook te koop, voor een prikkie, op de veiling.

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën:
Geschreven door: Dr. Doom

Dat zo’n veiling plaatsvindt is heel normaal. Het bedrijf is failliet, de curator moet alle bezittingen te gelde maken om met dat geld de schuldeisers te kunnen terugbetalen. En zichzelf, laten we dat ook vooral niet vergeten.

Het hoeft allemaal niet via een veiling, het mag ook ondershands maar dan moet de rechtbank daar wel toestemming voor geven, anders is het niet uit te sluiten dat panden op onduidelijke gronden voor een grijpstuiver naar een onduidelijke derde gaan.

Die onduidelijke derden hebben zich niet aangediend en omdat Eurocommerce heel groot is – in elk geval hebben de banken nog een kleine 700 miljoen tegoed – hield iedereen zijn hart vast voor een veiling. Eerste taxaties komen voor het hele spul niet verder dan 400 miljoen en dan moeten de banken dus voor 300 miljoen verlies slikken. Zou dat misschien nog te doen zijn, de impact op de kantorenmarkt was angstaanjagend. Want als je bij Eurocommerce als een dikke 40 procent van je leningen zou moeten afschrijven, hoe zit dat dan met al die andere gefinancierde kantoorpanden in Nederland. De kleren van de keizer zouden op slag zichtbaar worden met rampzalige gevolgen voor de balansen van de banken.

En dus hebben de banken besloten tot een opmerkelijk plan dat ik me qua opzet nog wel herinner van het barsten van de vorige onroerendgoed-bubble, nu al weer zo’n 30 jaar geleden. Eind jaren ’70, begin jaren ’80 was er sprake van een jarenlang gegroeide bubble die mede, door een inflatie boven de 10 procent en dito renteniveaus, met een enorm geraas in elkaar klapte. De Tilburgse Hypotheekbank mocht failliet maar grote zelfstandige spelers als Westland Utrecht Hypotheekbank en de Friesch Groningse Hypotheekbank mochten dat niet, ze werden door De Nederlandsche Bank voor bodemprijzen in de armen van grootbanken gedreven en bestaan daar nu nog als merknamen.

Ook toen kochten banken liever de probleempanden zelf op, voor een hogere prijs dan de veilingwaarde, dan konden ze de verliezen in hun boeken vermijden. Of in elk geval uitstellen.

De banken van Eurocommerce hebben de rechtbank nu gevraagd om toestemming voor het zelf opkopen van hun onderpand. Krijgen ze die toestemming dan is een bom onder de waardering van al die lege kantoorpanden – niet alleen van Eurocommerce – onschadelijk gemaakt. Voor dit moment, moet ik er bij zeggen. Want de geschiedenis leert dat de klap uiteindelijk toch gewoon komt.

Dr. Doom is een pseudoniem. Als belegger is hij verantwoordelijk voor het beleggingsbeleid van Beleggingsvereniging Fibonacci. Op het moment van het schrijven van deze column heeft de vereniging posities in Ahold, Akzo Nobel, DSM, Heineken, KPN, Shell en Unilever en is Neutraal in de AEX. De positie in de AEX is kortlopend en wisselt regelmatig. Die kan dus nu al anders zijn.

———
Volg HP/De Tijd ook op Twitter.