Spring naar de content

Blanke schaamte

Afgelopen week werd door Netwerk aandacht besteed aan het overlijden van Rosa Parks, de zwarte vrouw die vijftig jaar geleden in een bus weigerde op te staan voor een blanke en daarmee het verzet tegen de segregatiewetten in Amerika leidde.

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën: door Bart Croughs

Amerika-deskundige Willem Post mocht, gezeten in zo’n foute apartheidsbus, het progressieve levensgevoel verwoorden. “Ik kan alleen maar zeggen dat je je dan wel schaamt dat je een blanke bent. Ik heb er geen persoonlijke schuld aan natuurlijk, maar je voelt toch iets collectiefs. Hoe hebben we met z’n allen dit kunnen laten gebeuren?”

De interviewer keek er niet van op. In verlichte kringen is het niet ongebruikelijk om van ‘wij’ te spreken wanneer het gaat over mensen uit een ander werelddeel die inmiddels in meerderheid overleden zijn. De raciale band die de blanke progressief met zijn medeblanken voelt, kan sterk genoeg zijn om continenten en tijdperken te overwinnen – althans, wanneer het gaat om medeblanken die zich misdragen. Maar dit raciale bewustzijn is merkwaardig genoeg geheel afwezig wanneer het om de verdiensten van medeblanken gaat. Wanneer prestaties van blanken op het gebied van filosofie, kunst, wetenschap, technologie, economie en politiek worden besproken, zul je de vooruitstrevende denker niet snel horen zeggen dat hij trots is dat hij een blanke is. Integendeel, blanke trots wordt juist als een bijzonder verwerpelijk verschijnsel beschouwd. Een foto van Michiel Smit, voorman van Nieuw Rechts, met aan de muur een vlag met de tekst ‘white pride’, werd dan ook gezien als bewijs van diens schandalig foute mentaliteit. Een nette intellectueel mag wel aanhanger zijn van de ‘white shame’-beweging, maar leden van ‘white pride’ worden zonder pardon verstoten.

Abboneer op een lidmaadschap

Flinke korting op een digitaal jaarabonnement

Sluit nu voordelig een abonnement af en maak kennis met de journalistieke kracht van HP/De Tijd. (Op elk moment opzegbaar.)

Word abonnee

Dat de intellectuelen die zich voor hun blankheid schamen, zichzelf beschouwen als het tegendeel van de types die met ‘white pride’-vlaggen zwaaien, is erg vermakelijk. In werkelijkheid gaat het hier om twee loten van dezelfde collectivistische stam. Op ondergeschikte punten mag dan gekibbeld worden – moet je je nu schamen om blank te zijn, of moet je daar juist trots op zijn? – wat de hoofdzaak betreft zijn ze het volledig eens: iedereen is collectief verantwoordelijk voor de daden van z’n rasgenoten.