Weg met de Postcodeloterij
Het is immoreel om mensen die niet meedoen daarvoor te straffen.
We leven in een uitgesproken slachtoffervriendelijke maatschappij. Voor hulpverlening aan gedupeerden wordt veel moeite gedaan. De gestandaardiseerde professionele aandacht en vrijgevigheid (smartegeld) trekt vanzelfsprekend mensen aan die hier een slaatje uit proberen te slaan. De vrouw uit Heusden (niet-winnaar van de Postcode-loterij) is zo iemand. Zij diende een aanklacht in, omdat zij psychische schade ondervond van de miljoenenwinst van haar buurtgenoten. In sommige reacties werd eiseres geridiculiseerd als een afgunstig persoon die niet tegen haar verlies kan, het zoveelste voorbeeld van slachtofferitis – niemand kan nog leven met tegenslag, elk ongerief moet worden gecompenseerd.
Het lijkt inderdaad nogal vergaand om een loterij voor het gerecht te slepen omdat je x miljoen euro bent misgelopen terwijl je geheel vrijwillig géén lot hebt gekocht. Toch denk ik niet dat we hier te maken hebben met een zuiver voorbeeld van ‘eigen schuld, dikke bult’. Er is iets anders aan de hand. De Postcodeloterij is een weerzinwekkend sys-teem van geldherverdeling, omdat het sociale weefsel van een straat of buurt op malicieuze wijze erdoor wordt verscheurd. Een buurt is een fragiele gemeenschap. De betrekkingen tussen bewoners zijn op z’n best niet-verplichtend vriendelijk. Men behoort globaal tot dezelfde sociaal-economische klasse, men weet ongeveer wie wie is, men groet elkaar, als het meezit is er eens een buurtfeestje. Een ander kenmerk van de buurten is hun conservatisme. Probeer eens wat huizen af te breken en door iets anders te vervangen, probeer een boom te kappen of een beeld neer te zetten. Onmiddellijk ontstaan verontruste buurtcomités die handtekeningen gaan ophalen om zich te verzetten. Het nimbyisme, oftewel ‘wij willen niets nieuws’, is het fundament van het sociale klimaat in welke buurt dan ook. Laat zo’n buurt de Postcodeloterij winnen, en het effect is alsof er een bom ontploft. Het ligt anders dan bij gewone loterijen, waarbij iedereen individueel beslist of hij wel of niet meedoet. Bij de Postcodeloterij doet iedereen altijd mee, of hij wil of niet. Dat is even schandalig als wanneer een leraar aan zijn leerlingen lootjes zou verkopen voor het goede doel, waarna zou blijken dat de helft van de klas die er een gekocht heeft als prijs drie dagen naar Disneyland Parijs mocht, terwijl de andere helft die er toevallig geen had gekocht, thuis moest blijven. Zo’n situatie leidt tot onderlinge haat en afgunst en vermorzelt de onderlinge betrekkingen.
Abboneer op een lidmaadschap
Flinke korting op een digitaal jaarabonnement
Sluit nu voordelig een abonnement af en maak kennis met de journalistieke kracht van HP/De Tijd. (Op elk moment opzegbaar.)
Word abonneeObjectief zijn er heel goede redenen om nooit aan loterijen mee te doen: het is statistisch gezien weggegooid geld, het is de organisatie die er rijker van wordt, waarom zou iemand geld willen slaan uit zijn eigen filantropie? Er zijn genoeg mensen die zich verre houden van alles wat met gokken heeft te maken en hun kinderen ook zo opvoeden. Dat laat onverlet dat zij het de sukkels die ergens een hoofdprijs winnen van harte gunnen. Maar het is immoreel om hen tegen hun wil toch mee te laten doen en hen voor hun weigering te straffen door hun privé-omgeving te splijten in gefortuneerden en losers. De Postcodeloterij deugt niet. Klaagster heeft gelijk.
