Ondergedoken
De openingsbeelden van Terug naar de kust tonen een gebouw met troosteloze gangen, spaarzaam ingerichte kamers, dof licht en grijze muren. Daarmee is de toon gezet. Als de visuele stijl van Terug naar de kust in één woord kan worden samengevat, dan is het ‘onopgesmukt’. De hele film is gedrenkt in een koel, blauwgrijs winterlicht. Bomen en struiken zijn kaal. De zon laat zich niet zien. De personages bieden ook al een uitgesproken sobere aanblik. Linda de Mol verschijnt opmerkelijk vaak zonder make-up in beeld. Ariane Schluter gaat gekleed in ouwelijke grijze vesten. En Daan Schuurmans heeft zich voor deze rol een ietwat vadsig postuur aangemeten.
Proberen de makers wellicht iets te bewijzen?
Linda de Mol debuteerde drie jaar geleden als filmactrice in de fruitige komedie Ellis in Glamourland. Het element glamour is dit keer echter volledig uitgebannen. De Mol en regisseur Will Koopman werkten eerder samen in Gooische vrouwen, en die tv-serie staat ook in elk opzicht haaks op Terug naar de kust. Vergeleken met de speelse, luxueuze en lichtvoetige sfeer van Gooische vrouwen ademt Terug naar de kust vooral dodelijke ernst.
Will Koopman, die ervaring opdeed met een indrukwekkende hoeveelheid tv-producties (Unit 13, Bureau Kruislaan, Baantjer, Grijpstra & De Gier, Vrouwenvleugel enzovoorts), vond dat haar regiedebuut ‘de kilte van een Hollandse winter’ moest uitstralen zodat de kijker ‘als het ware vanzelf gaat rillen’.
Daar valt natuurlijk wel iets voor te zeggen. Terug naar de kust (gebaseerd op de gelijknamige bestseller van Saskia Noort) is het verhaal van een vrouw (De Mol) die haar drankzuchtige vriend (Schuurmans) dumpt en kort daarna te maken krijgt met anonieme bedreigingen. Ze besluit onder te duiken bij haar zuster (Schluter), die in de duinen in het voormalig ouderlijk huis is gaan wonen. Daar wordt ze geconfronteerd met spoken uit het verleden en nieuwe dreigementen. Gaandeweg begint ze zich zelfs af te vragen of ze – evenals haar moeder – stapelgek aan het worden is.
Bij een donker verhaal past een navenante visuele stijl, moet Koopman hebben gedacht, en ik ben bang dat ze zichzelf daarmee tekort heeft gedaan. De sobere verteltrant staat namelijk enigszins op gespannen voet met het formaat van het filmdoek. Anders gezegd: ik had voortdurend het idee dat ik naar de televisie zat te kijken. En dat terwijl grauw realisme en een onheilszwangere sfeer helemaal geen beletsel hoeven te vormen voor visuele flair (een voorbeeld: Hunger).
Koopman heeft zich niet schuldig gemaakt aan het effectbejag (gelikte visuele stijl, vette geluidseffecten, brommende synthesizer-muziek) dat zoveel Amerikaanse thrillers kenmerkt. Op zichzelf valt dat te prijzen, maar misschien is ze een stapje te ver gegaan in haar spartaanse aanpak.
Daarmee is niet gezegd dat Terug naar de kust niet genietbaar zou zijn. De Mol en Schluter leveren prima acteerprestaties, en er zijn genoeg spannende momenten om de aandacht van de toeschouwer vast te houden. En gezien de populariteit van het boek (ruim 400.000 verkochte exemplaren) zit het met de commerciële perspectieven ook wel goed.
Terug naar de kust.
Regie: Will Koopman.
Vanaf 29 oktober in de bioscoop.
