Sloopwerk met zwaard en bijl
Er bestaan veel voorbeelden van producenten die zich gelijktijdig op een onderwerp storten en vervolgens in een wedloop verzeild raken om hun film als eerste in roulatie te brengen. Een berucht geval is Outbreak (1995). Deze thriller heeft z’n bestaan louter te danken aan het feit dat de producent tevergeefs probeerde de rechten van een vergelijkbaar verhaal (over een dodelijk virus) te verwerven. Alle tijd, geld en energie die in dat prestigieuze (originele) project werden gestoken, bleken uiteindelijk voor niets te zijn geweest. Die film – Crisis in the Hot Zone – zou er nooit komen om de simpele reden dat de productie van Outbreak eerder begon. De manier waarop de makers van Volcano (1997) zich de kaas van het brood lieten eten door Dante’s Peak (1997) is enigszins vergelijkbaar. De makers van Wyatt Earp (1994) realiseerden zich dat ze een probleem hadden toen ze voor kostuums naar Europese verhuurbedrijven moesten uitwijken aangezien de producent van Tombstone (1993) ze overal voor was geweest. Deep Impact (1998) was nét even eerder in de bioscoop dan Armageddon (1998) en de biopic Infamous (2006) zag zijn kansen op een Oscar verdampen zodra bleek dat Capote (2005) eerder werd uitgebracht.
Zo bezien mogen de makers van het historische spektakel Centurion zich gelukkig prijzen dat ze The Eagle of the Ninth voor zijn gebleven. Beide films gaan over het ‘negende’ Romeinse legioen dat in de eerste eeuw na Christus in het noorden van Engeland verbleef. Tijdens een veldtocht tegen de Picten, een krijgshaftig volk uit de Schotse Hooglanden, verdwenen de Romeinen van de aardbodem. Die ‘verdwijning’ dient met een stevige korrel zout te worden genomen, want over het lot van het legioen bestaat geen misverstand: ze werden in de pan gehakt. Dat ze vervolgens uit de annalen werden geschrapt, mag worden toegeschreven aan de toenmalige Romeinse machthebbers, die zo’n nederlaag als ongewenste pr beschouwden.
De schrijfster Rosemary Sutcliff wijdde er een spannend jeugdboek aan (The Eagle of the Ninth), dat nu is verfilmd met hoofdrollen voor Jamie Bell en Donald Sutherland. De Nederlandse release staat voor het najaar gepland. Voor een stevig potje wapengekletter kunnen we nu alvast terecht bij Centurion, dat ook over dat ‘verdwenen’ legioen gaat. Hoofdpersoon is een Romeinse officier (Michael Fassbender) die als enige een aanval van Picten overleeft en zich daarna bij het leger van generaal Virilus (Dominic West) aansluit voor een strafexpeditie. Dat de Britse regisseur Neil Marshall eerder vooral lowbudget-horrorfilms maakte, valt af te lezen aan de nadrukkelijke, welhaast pornografische manier waarop hij geweld in beeld brengt. In de openingsscène krijgt een nietsvermoedende soldaat op wacht een speer in zijn scrotum gestoken, en dat vormt de opmaat voor een hoop breek- en sloopwerk waarbij de schadelijke uitwerking van zwaard, bijl, pijl en spies op het menselijk lichaam expliciet wordt gedemonstreerd. Een zekere bekoring kan die ongepolijste filmstijl niet worden ontzegd, en Marshall weet spannning en tempo redelijk op peil te houden. Niettemin had het geweld van mij wel een onsje minder mogen zijn. Centurion is een vlotte, rauwe historische thriller, die gaandeweg smoort in z’n eigen bloed.
