Waarom Pieter Omtzigt gevaarlijk is
Pieter Omtzigt twijfelt aan alles, maar niet aan zijn eigen gelijk, schrijft Ilja Leonard Pfeijffer. 'Hij heeft een continu wereldbeeld, waarin goed en fout overzichtelijk uitgesplitst zijn op een spreadsheet.'
Op het eerste gezicht lijkt het misschien merkwaardig om Pieter Omtzigt als een populist te beschouwen. Zijn weinig opzwepende optredens, waarbij hij elk vermoeden van enthousiasme verstikt met technocratisch jargon, zijn charisma van een commies tweede klasse en zijn irritant gedegen dossierkennis, die hij te pas en te onpas wenst tentoon te spreiden, behoren niet tot de kenmerken die wij doorgaans met populisme associëren. Ook zijn militante redelijkheid, die gepaard gaat met adembenemend vertoon van besluiteloosheid, is geen gangbaar instrument in de populistische trukendoos.
Anderzijds is het duidelijk dat zijn electorale aantrekkingskracht volledig gelegen is in zijn imago als outsider. Dit is een paradox. Omtzigt is, met korte onderbrekingen, twintig jaar Kamerlid geweest, waarvan achttien jaar voor het CDA, dat zich toen nog mocht beschouwen als de machtpartij bij uitstek. Vijftien jaar maakte hij als lid van de CDA-fractie in de Tweede Kamer deel uit van de regeringscoalitie. Het is moeilijk om iemand te vinden die zich langduriger en intenser heeft geëncanailleerd met de door velen zo verfoeide politieke elite dan Pieter Omtzigt. Maar dankzij zijn vasthoudendheid inzake de Toeslagenaffaire en vooral dankzij het feit dat een wakkere fotograaf onthulde dat politici hem een functie elders toewensten, zijn zijn kiezers hem gaan zien als een buitenstaander, die zich tegen de gevestigde politieke elite keert. En dat is precies een wezenlijk kenmerk van een populist, die zich in de regel zal voordoen als een antipolitieke politicus, als een politicus die geen politicus wil zijn en als een uitdager van de gevestigde orde.
Paywall
Wilt u dit artikel lezen? Word abonnee, vanaf slechts 5 euro per maand.
Lees onbeperkt premium artikelen met een digitaal abonnement.
Kies een lidmaatschap
