Bommen op Tripoli
Niet helemaal eensgezind maar toch: de wereld vond het afgelopen weekeinde tijd de ‘knotsgekke dictator’ (dixit De Telegraaf) Moammar Kadhafi aan te pakken. Een no fly-zone is ingesteld, tanks op weg naar Benghazi worden gebombardeerd. De SP is altijd kritisch geweest op militaire acties in VN- dan wel NAVO-verband. Harry van Bommel: ‘Er wordt weer niet vooruitgekeken. Laten we om te beginnen een wapenembargo instellen tegen alle landen in deze regio.’
Tripoli wordt gebombardeerd.
“Ja, ik vraag mij af of dat wel bij het mandaat past. Die vliegzone en het aanvallen van tanks die rebellen bedreigen, daar sta ik achter. Bij dit soort besluiten kijk je naar legitimiteit, effectiviteit en proportionaliteit. Ik weet niet of bombardementen op de Libische hoofdstad bij dat laatste punt horen.”
Volgens Uri Rosenthal is Nederland bereid naast politieke steun ook materiële steun te verlenen.
“Dat heb ik gelezen, ja. Wij zijn als Kamerleden nu afhankelijk van de media. Niets ten nadele van jullie, maar dat is geen ideale situatie. Daarom wil ik deze week een militaire briefing krijgen van het ministerie van Defensie. Dat hoeft niet in de openbaarheid, liever wel, als het maar gebeurt.”
Wisten we eigenlijk niet allang dat Kadhafi ‘knotsgek’ is?
“In 2004 en 2005 deed hij twee dingen: het afzweren van massavernietigings-wapens en een oplossing van de Lockerbie-affaire aandragen. Het bleef een vreemde snuiter met zijn tenten en vrouwelijke bodyguards, maar toch. Goed gedrag moet je belonen. Dat wil niet zeggen dat je dan gelijk straaljagers moet leveren. Theoretisch moeten de Fransen nu de door henzelf geleverde Libische Mirages uit de lucht schieten. Maar Europa was dikke vrienden met Tripoli. In januari zou er een nieuwe handelsovereenkomst worden getekend.”
Boter op het hoofd dus.
“Wij hebben altijd gezegd: geen wapenleveranties daar waar mensenrechten worden geschonden. Kijk naar Mubarak. Egypte was voor velen het ideale vakantieland. Dat er meer politieke gevangenen vastzaten dan in Syrië werd gemakshalve vergeten. Dat is het hele probleem met hoe we tegen die landen aankijken. Maar nu is er de Arabische Lente.”
Wat te doen?
“Tot nu toe liepen we steeds achter de feiten aan. Tunesië, Egypte, Libië: omvallende dominostenen, Nederland en Europa hadden er nul komma nul invloed op. Ondertussen verkochten we wapens aan de regio, aan Kadhafi. De ontwikkelingen gaan door, ik verlang een visie. Hoe kijkt Nederland aan tegen kleine Golfstaatjes als Bahrein? Belangrijker: hoe kijken we aan tegen Saudi-Arabië? Laten we om te beginnen een wapenembargo instellen tegen alle landen in deze regio.”
Internationale politiek is opportunistisch.
“Dat is de cynicus die dat zegt. Ik denk wel dat de Nederlandse regering een omslag moet maken in het denken over de huidige gebeurtenissen. Kennelijk is het kabinet er nog steeds niet van overtuigd dat de ontwikkelingen in Noord-Afrika onomkeerbaar zijn. Alle handelsakkoorden met die regio moeten we tegen het licht houden en afzetten tegen de mensenrechtensituatie. Het wordt tijd dat de dominee het wint van de koopman in plaats van andersom.”
Na twee jaar Haagse Post draag ik de pen over aan collega Frans van Deijl, die u vanaf volgende week op de hoogte zal houden van de ontwikkelingen in het nimmer saaie Haagse. U vindt mij dan elders terug in de kolommen van dit prachtige blad, en op de website www.hpdetijd.nl. Het was me waarlijk een genoegen.
