Zonder kinderen meer succes?
Soms vraag ik me af of ik succesvoller zou worden in mijn werk als ik geen kinderen had gehad.
Wellicht heeft u zondagavond naar de afsluiting van de Olympische Spelen gekeken. Ik was een van de (slechts) 323.000 mensen die naar Zomergasten keek met Lidewij Edelkoort als gast. Edelkoort is succesvol. Ze is een toonaangevende trendwatcher met wereldwijd bereik, ze is één van Nederlands grootste namen in design en mode, ze woont in Parijs en vliegt de wereld rond.
Dat ze succesvol is kun je aan haar zien: ze zag er krachtig uit, ze noemde zichzelf een heks en ik denk dat Jan Leyers op sommige momenten een beetje bang voor haar was. Ze heeft een soort overredingskracht waarmee ze precies kan zeggen wat ze wil en niet wat ze niet wil.
Geen kinderen
Ik voelde een lichte ik-wil-ook-zo-worden jaloezie. Niet precies zoals zij, Maar met zo’n grote geest, een vrouw met zo’n succes en importantie. Overigens kijk ik zo altijd naar vrouwen met veel succes: met ontzag, met trots en met die lichte ik-wil-ook-jaloezie.
Edelkoort heeft geen kinderen. Het kwam er niet van, of zoals ze zelf zei: ‘Het is niet gelukt.’ Dat vindt ze op sommige momenten pijnlijk, gaf ze toe. Als ze het gewicht van een baby in haar handen voelt bijvoorbeeld, of als ze een moeder met haar zoon ziet.
Wel kinderen
Ik heb eindeloos het gewicht van een baby in mijn handen gevoeld en ik weet hoe het is om de moeder te zijn van een zoon. Maar ik ben niet zo succesvol en ik weet helemaal niet of ik het ooit ga worden. Een ogenblik schoot door mijn hoofd: misschien komt het omdat ik moeder ben. Misschien hebben de kinderen me te veel te doen gegeven om me ooit voor honderd procent (of tachtig uur per week) op werk te kunnen richten. Misschien hebben ze me te veel relativeringsvermogen gegeven waardoor ik carrière nooit meer als allerbelangrijkste zou kunnen zien.
Twijfel
Het is een soort twijfel waarmee je als vrouw misschien altijd blijft worstelen: hoe was mijn leven geweest zonder kinderen? Was ik dan wel tachtig uur gaan werken of had ik mijn tijd helemaal niet zo nuttig gebruikt? Was het makkelijker geweest om bekender, succesvoller of rijker te worden? Had ik meer studies gedaan, had ik verdere reizen gemaakt? Was ik ook verliefd geworden op een Parijse man en uit Nederland vertrokken?
Het is waarschijnlijk dezelfde soort twijfel die kinderloze vrouwen (zoals Lidewij) soms hebben: hoe was mijn leven geweest mét kinderen? Zou ik een stuk liefde missen zónder hun? Hoe kan ik doorgeven wat ik heb meegemaakt?
Het is ook waarover de cover van het juli/augustus nummer van The Atlantic ging die veel stof deed opwaaien: Why Women Still Can’t Have it All. In het artikel staat dat in de praktijk blijkt dat vrouwen toch minder gaan werken als er een kind komt, en mannen vaak meer blijven werken, alle goede voornemens ten spijt.
Het is precies waarover mijn vriendin met twee kinderen het heeft, als ze gepikeerd opmerkt dat het bedrijfsleven lang niet zo goed is ingespeeld op kinderen als we denken en zij bij sollicitatiegesprekken een opgetrokken wenkbrauw krijgt: ‘Maar als u twee kinderen heeft, kunnen we dan wel 36 uur op u rekenen?’ En het is waarom sommige vriendinnen niet aan kinderen durven te beginnen, omdat hun bedrijf nèt succesvol is.
Vrouwenzaken
Het zou kunnen dat mannen deze innerlijke twijfel ook hebben maar ik kan me niet voorstellen dat die even pregnant aanwezig is – ondanks alle emancipatie. Voor een vrouw is dit bijna op een soort dierlijke, lichamelijke manier aanwezig vanaf het moment dat zij voor het eerst over een kind nadenkt tot het moment dat ze niet meer vruchtbaar is, nee nog langer: tot haar dood. ‘Heb ik het juiste besloten?’
Het is wederom, denk ik, een gevoel waarvoor geen mannelijke equivalent bestaat.
Vertel het me als het anders is.
