Spring naar de content

Waarom zou ik een Duitser moeten herdenken?

Pauw en Witteman openden gisteren met een interessante discussie: de kwestie Vorden, gemeente Bronckhorst. De burgemeester zat aan, een gezelschap van Nederlandse auteurs – Wieringa, Durlacher en Van Dis.

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën:
Geschreven door: Dr. Doom

Voorts een VVD-lid van de Tweede Kamer die uit Nederlandse ouders en Duitsland is geboren en de directeur van het van Gogh-museum die een volbloed Duitser is en respect verdient voor zijn vlekkeloze kennis en uitspraak van de Nederlandse taal. En, naar later in de uitzending bleek, zijn verfrissende kijk op Van Gogh.

In Vorden ligt een aantal Duitse soldaten begraven en nog niet zo lang geleden heeft de burgemeester zichzelf op het wereldtoneel gespeeld – hoe zou dat anders hebben gekund? – door tijdens de dodenherdenking ook de Duitse doden te willen herdenken, in het bijzonder de jongens en mannen die daar begraven liggen.

Ik vond het een verfrissende discussie omdat die burgemeester met zijn semi- en waarschijnlijk ook grotendeels gespeelde nuancering van de problematiek volledig werd weggespeeld door de animal spirits van de overige gasten. Soms past een nuancering helemaal niet. De Duitsers zijn Nederland binnengevallen – en nog veel meer landen – en hebben vreselijk huisgehouden. Onder verzetsstrijders, Joden, Roma, homoseksuelen. Daar lag een perverse ideologie onder waar het Duitse volk als geheel verantwoordelijk voor was. Je kunt veel beter de huidige Duitse bevolking los weken van dat beeld dan de soldaten die in Vorden begraven werden. Het kunnen jonge en misschien ook wel onbezonnen mannen zijn geweest maar ze waren niets meer of minder dan de bezetter.

Die gaan we hier in Nederland niet herdenken, zelfs in Duitsland worden er – op landelijk niveau – geen doden herdacht. Daar weten ze kennelijk wél hoe het zit.

Ik denk dat ik mijn boekenkast wel een metertje Tweede Wereldoorlog heb. Heel veel Duitsers waren – terwijl ze overdag instrumenteel waren bij de meest gruwelijke zaken – ook brave huisvaders die lieve brieven stuurden naar hun gezinnen. Leest u er Hitlers willing executioners maar eens op na. Of ga naar de film Hannah Arendt die deze week in in Nederland in première ging. Maar het doet er niet aan af dat ze gewoon een actieve rol speelden in een abject gebeuren. Zoals veel van onze jongens dat in Nederlands Indië deden, ook dat is een feit waar je als Indonesiër helemaal niet genuanceerd over hoeft te denken. Het overhalen van een trekker is een keuze.

Wie Duitsers wil herdenken doet dan maar op een andere dag. Als de openbare orde dan gegarandeerd kan worden want, alle mogelijke goede bedoelingen van organisatoren ten spijt: op zo’n herdenking komt niet alleen goed volk af.