De dubbele petten van John de Mol en de berg boter op z’n hoofd
John de Mol beheerst dezer dagen het medianieuws. Samen met Sanoma kocht hij SBS (inclusief Net 5 en Veronica) in 2011 voor ruim een miljard van het Duitse mediabedrijf ProSieben. Zelf nam hij een belang van iets minder dan een derde, de rest was voor Sanoma.
Sanoma heeft, als althans in Nederland de rechtsvoorganger VNU meetelt, een historie van verkeerd afgelopen televisieavonturen. Al in 1995 was VNU minderheidsaandeelhouder van de Holland Media Groep (HMG), waarvan destijds ook huidige SBS-onderdelen deel uitmaakten. En RTL. In 1998 al verkocht de VNU zijn 25 procent-belang in wat je terugkijkend gerust een strategische blunder kunt noemen.
John de Mol came a long way.
Ooit zat ik op een desolaat industrieterrein in Hilversum – daar hield hij kantoor – tegenover hem, aan een heel verkeerde eikenhouten tafel die in een bejaardentehuis niet zou hebben misstaan. Ik was uitgever en sprak met hem over een boek over de Dolly Dots, de meidengroep die hij bedacht en waarvan hij de manager was. Niet veel later hield Willem van Kooten hem met een financiële injectie overeind, en zakelijk kun je alleen maar respect hebben voor de veer- en innovatieve kracht die De Mol sindsdien heeft getoond.
Het is inmiddels De Mols vierde poging om succesvol te zijn als exploitant van een televisiezender. In de jaren negentig was De Mol twee keer betrokken bij de opzet van een commercieel station. Eerst toen Veronica eind 1994 met Endemol een zender wilde oprichten. De constructie werd geblokkeerd door de Europese Commissie, die vond dat Endemol een te dominante positie op de Nederlandse tv-markt zou krijgen. In 1996 waagde hij met Joop van den Ende weer een poging, met een belang in Sport 7, dat met de KNVB het alleenvertoningsrecht op voetbalwedstrijden was overeengekomen. Ook dit mislukte. Vervolgens was er enkele jaren geleden de zender Talpa die, alweer, beschikte over de uitzendrechten van het betaald voetbal in Nederland en daarnaast een aantal formats ontwikkelde voor een massapubliek.
Als zender sneefde Talpa, als producent van succesvolle programma’s is het bedrijf wereldwijd actief, in regelrechte concurrentie met Endemol, het bedrijf waarin De Mol – nadat het voor miljarden werd verkocht – later voor aanzienlijk minder geld weer een belang kocht, via investeringsvehikel Cyrte.
John de Mol levert met zijn Talpa-pet op programma’s aan SBS en heeft beslissende zeggenschap als het gaat om de benoeming van de mediadirecteur.
De Mol heeft nu een minderheidsbelang van 33 procent in SBS, maar controleert door zijn benoemingsrecht van de programmadirecteur en zijn belangen in twee toonaangevende programmaproducenten – Talpa én Endemol – wel de facto het reilen en zeilen, om niet te zeggen: het ontbrekende succes van SBS.
Hij stelt nu in een hoogoplopende ruzie dat Sanoma niet bereid of niet in staat is om jaarlijks 20 miljoen extra neer te tellen voor een investering in programmakwaliteit. Waar zouden die 20 miljoen terechtkomen, denkt u?
Hij biedt Sanoma nu ruim 370 miljoen voor de 67 procent in SBS die hij niet heeft. Dat is iets meer dan de helft van wat Sanoma in 2011 betaalde.
Als belegger heb ik niks tegen bodemvissen, ik probeer het zelf ook. Maar dan gaat het over beursgenoteerde ondernemingen die nogal wat informatie- en transparantieverplichtingen hebben. En waar de koppen in de regel vallen van personen die niet succesvol zijn. Bij SBS ligt dat nu anders. De man – John de Mol – die feitelijk verantwoordelijk moet worden gehouden voor het uitblijvende succes, profiteert nu van zijn eigen wanprestatie.
