Spring naar de content

Waarom een tussenformatie geen goed idee is

Hans Wiegel pleit voor een tussenformatie, waarbij D66, CU en de SGP plaats zouden moeten nemen in Vak K. In WNL op Zondag suggereerde de VVD-prominent, en sinds jaar en dag part-time luis in de liberale pels, dat het in het voorjaar tijd zal worden voor de oppositiepartners om ministers te gaan leveren. Is Rutte II+ werkelijk mogelijk?

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën:
Geschreven door: Matthias Pauw

 

Waarom?
De reden voor een eventuele tussenformatie is helder: het kabinet van PvdA en VVD heeft geen meerderheid in de Eerste Kamer en moet voor iedere hervorming van formaat een breed akkoord zien te sluiten met meerdere oppositiepartijen. De praktijk leert dat dit tijdrovende en onzekere processen zijn. Het idee is dat, als partijen toetreden tot het kabinet, deze onzekerheid in ieder geval wordt weggenomen. Land stabiel, geen verkiezingen, lekker beleid maken.

Waarom ik?
Vanaf een afstandje bekeken is het dus helemaal geen gek idee. Maar wat schiet, om maar eens iemand te noemen, Pechtold ermee op? Toetreden tot een kabinet en daarmee politieke invloed vergroten (in ruil voor verantwoordelijkheid) is tot daar aan toe, maar toetreden tot een kabinet waar ook nog eens twee ideologische aartsvijanden ingepast moeten worden is een schier onmogelijke opgave. “Waarom ik?”, zal de voormalig minister van Lege Dozen denken. Vanaf de electoraal veilige oppositiebankjes meeregeren is veel aanlokkelijker. Het probleem van deze fantasie is dat er louter gekeken wordt naar het probleem dat er door opgelost wordt, niet naar de problemen die het met zich meebrengt.

Onderhandelingen worden alleen maar ingewikkelder
Regeringsdeelname betekent meer dan alleen meestemmen op penibele akkoorden. Aanzitten in de Trêveszaal houdt ook in dat de partij zich achter het regeerakkoord schaart, of dat dit akkoord eerst op de schop moet. Vergeet niet, de diversiteit van de partijen in kwestie garandeert dat er dan ook behóórlijk verbouwd moet worden. De vraag die zich aandient is: wat zou men dan eigenlijk winnen met een tussenformatie?

Niet dat er geen onderhandelingen meer plaats hoeven te vinden over belangrijke regeringsvoorstellen. Dat zal zo mogelijk alleen maar ‘erger’ worden, daar de partijen gezien hun verantwoordelijkheid meer te verliezen hebben.

Het gehele regeerakkoord zal herzien moeten worden, met alle onzekerheid die dit met zich meebrengt. Het is zelfs niet uit te sluiten dat dit een kabinetsval in de hand werkt als de exercitie op niets uitdraait.

Mocht dit al een haalbare kaart zijn, dan is het resultaat een regering van nationale eenheid, zonder enige signatuur. Een kabinet waarvan alle voorstellen zowel langs de seculiere als de gereformeerde meetlat gelegd moeten worden, nog bovenop het sociaal-liberale compromis. Een kabinet dat de grondgedachte achter een meerpartijendemocratie met ruimte voor diversiteit volstrekt ondergraaft. Liever niet.