Als niemand het a-woord laat vallen, doet Gerard Bouman het wel
‘Voor mij staat vast dat er een aanslag komt.’
Waren die woorden geopperd door Ria, 44, moeder van vier kinderen, op de kerstborrel, dan waren ze een stille dood gestorven. Komen ze uit de mond Gerard, 63, vader van tien regionale politie-eenheden, dan kunnen ze rekenen op een luisterend oor.
Gerard Bouman – de man die van voormalige minister Opstelten de ambitieuze opdracht kreeg 26 politiekorpsen tot één bal te kneden – liet die woorden opteken door John van den Heuvel en Mick van Wely in de krant van wakker Nederland. Een afscheidsinterview, zo meent de Telegraaf een kleine twee maanden voor zijn vertrek. (Hier te lezen op Blendle.) Op 1 februari zal Bouman het korps verlaten door aanhoudende onvrede over die reorganisatie en de cao.
Door mediagenieke uitspraken als ‘Ik ga niet zeggen dat dit het meest perfect georganiseerde bedrijf is’ en ‘Het einde van het eigen vermogen van de Nationale Politie is in zicht’ loopt Bouman leeg over de stand van zaken bij de Nationale Politie. Maar nog sensationeler is wat hij recent in een glazen bol zag: “Terrorisme. Nederland is een oase in Europa. Een van de weinige plekken waar nog geen aanslag is gepleegd. Voor mij staat vast dat die er komt.”
Een feitelijke onderbouwing of professionele verantwoording blijft in het interview uit. Dat is begrijpelijk omdat het hier gaat om informatie waar de maatschappelijke orde en nationale veiligheid bij gebaat is. Enkele alinea’s later herinnert chef Bouman de lezer zelfs nog even aan het belang van clandestien opereren. (‘We hebben wel enkele maatregelen genomen tegen terrorisme, die ik niet ga benoemen.’) Des te meer mogen wij ons afvragen: waarom, Gerard. Waarom?
Na Boumans uitlating – laten we de voorspelling bij gebrek aan eufemismen ‘verontrustend’ noemen – laat hij de lezer achter met brandende vragen waarvan je je kunt afvragen of die überhaupt gesteld moeten worden. Moeten we onze vliegreis van morgen dan maar cancellen? Vindt die aanslag nog voor of pas na de kerst plaats? En raadt u het aan om drukke pleinen te vermijden tijdens de jaarwisseling?
We refereren aan terrorisme-expert prof. dr. Beatrice de Graaf, die terreur regelmatig vergelijkt met toneel. In 2010 deed De Graaf dat al in haar boek Theater van de angst, in maart nog tijdens een interessant college bij de Universiteit van Nederland, en na 13 november met enige regelmaat aan tafel bij Matthijs.
Terreurdaden zijn optredens, de media bepalen de hoeveelheid belangstelling, en hoe meer publiek des te groter het succes. Als de terreur angst aanwakkert of de sociale orde weet te destabiliseren dan is de show geslaagd. De recente aanslagen in Parijs zijn het schoolvoorbeeld van zo’n show. En op die mate van aandacht hebben overheid en veiligheidsinstanties grote invloed.
Van Gerard Bouman, vooralsnog een van de meest gezaghebbende ordehandhavers, mag je op zijn minst verwachten dat hij de maatschappelijke rust bewaart. Zijn kreet zal echter nog even nagalmen in de gehorige echoputten van de media.
