Spring naar de content

Kijktip: Watergate-journalist Carl Bernstein in honderdste College Tour

De honderdste uitzending College Tour wordt vrijdagavond uitgezonden. Voor deze bijzondere jubileumeditie wisten Twan Huys en zijn redactie voormalig onderzoeksjournalist Carl Bernstein te strikken als gast. De Amerikaan speelde een grote rol in het ontmaskeren van de Amerikaanse president Richard Nixon in een afluisterschandaal dat (zeker in die tijd) zijn weerga niet kende. Watergate was een van de gebeurtennisen die de twintigste eeuw tekenden. Maar hoe zat het ook alweer?

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën:
Geschreven door: Paul Geraedts

Begin jaren zeventig van de vorige eeuw, de Vietnamoorlog was in volle gang en de koude oorlog op zijn heetst. De Republikeinse president Richard Nixon begon aan de verkiezingsstrijd voor zijn tweede termijn en er stond veel op het spel. Zoveel zelfs, dat Nixon tot nogal onorthodoxe methoden overging om zich van de verkiezingswinst te verzekeren.

Het Nixon-kamp plaatste afluisterapparatuur in de burelen van een Democratische tegenstander van Tricky Dick, Edward Muskie. Daardoor wisten de Republikeinen precies wat de democraat ging zeggen, waardoor de grootste kanshebber voor de democraten tot wanhoop gedreven werd en zo verloor van zijn veel minder capabele tegenhanger, George McGovern, die er uiteindelijk met de Democratische nominatie vandoor ging.

De rol van Carl Bernstein
En daar ging het Nixon allemaal om. McGovern was geen partij voor de Republikeinen en Nixon kon aan zijn tweede termijn beginnen. En bijna was hij hier mee weggekomen, ware het niet voor het oplettende graafwerk van een tweetal onderzoeksjournalisten pur sang: Carl Bernstein en Bob Woodward van The Washington Post. Ondanks de zorgvuldige cover-up die team-Nixon met behulp van de FBI en de CIA ondernam, bleven er toch sporen achter.

Bernstein en Woodward begonnen hun onderzoek bijna louter op basis van de verklaringen van anonieme bronnen, maar de aantijgingen waren dermate serieus van aard en speelden door tot op zo’n hoog niveau, dat de jonge reporters doorgroeven, en de beerput van schandalen steeds dieper werd. De inbraak en het plaatsen van afluisterapparatuur waren dan wel het meest spectaculaire voorbeeld van de strapatsen van Nixon en de zijnen, het Republikeinse kamp had nog een hele hoop andere overtredingen op haar schimmige conto staan.

Deep Throat
En dan was er nog die anonieme informant met de tot de verbeelding sprekende bijnaam Deep Throat, naderhand een omarmd synoniem in de journalistiek voor een belangrijke anonieme bron. Deep Throat bezorgde de meest gevoelige informatie, dus moest hij wel ergens hoog uit de rangen komen. Lange tijd was onduidelijk wie Deep Throat nu precies was, maar in 2005 werd duidelijk wie deze ontzettend belangrijke informant was: voormalig FBI-onderdirecteur Mark Felt. Uiteindelijk leidde het openen van de beerput er toe dat Nixon in 1974 vrijwillig aftrad, om impeachment (gedwongen aftredingsprocedure) te voorkomen.

Bernstein en Woodward werden plotsklaps grootheden in de journalistiek, en het erfgoed van Watergate speelt door in talloze films, boeken en nog steeds in de personificaties van de twee onderzoeksjournalisten zelf. Voor hun werk ontvingen de twee in 1973 een Pulitzer-prijs. Bernstein stopte na Watergate bij The Post, maar maakte nog een aantal spraakmakende werken. Enkele wapenfeiten uit de imposante carrière van deze journalistieke mastodont: het onderzoek naar de geheime afspraken tussen de CIA en de Amerikaanse media en, meest recent, het schrijven van een biografie over Hillary Clinton.

College Tour met Carl Bernstein: vanavond om 21.10 op NPO2. Ook het vermelden waard: de Watergate-verfilming All The Presidents’ Men, om 23.20 op dezelfde zender.

Onderwerpen