Spring naar de content
bron: ANP/AFP Foto/Artur Widak

Referendum? Ierland wil laten zien hoe het wél moet

Ierland stemt komende vrijdag over het liberaliseren van het huidige abortusverbod, een gevoelig onderwerp in het overwegend katholieke land. Maar behalve de strijd om twijfelaars te overtuigen, wordt er gestreden voor een transparante campagne. Een referendum als voorbeeld voor andere volksraadplegingen. 

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën:
Geschreven door: Door Postma

Waar volgens de peilingen eerder een duidelijke meerderheid bestond voor het intrekken van de wet, gaan de partijen nu gelijk op. Het lot van de ongewenst zwangere vrouwen om in eigen land legaal de zwangerschap af te kunnen breken lijkt nu in handen te liggen van de zwevende kiezer. Een vergelijking aan het Brexitreferendum ligt voor de hand.

De campagne kreeg echter een onverwachte twist toen Google en Facebook anderhalve week geleden hun eigen spelregels aanscherpten. “In navolging van ons recente standpunt in verband met globale verkiezingsintegriteit, hebben we beslist om alle advertenties met betrekking tot het Ierse referendum tegen te houden,” stelde een Google-woordvoerder.

Ook bij Facebook zijn ze bang voor een nieuwe kras op de reputatie. Het platform aanvaardt geen buitenlandse advertenties over het referendum. Middels deze maatregel willen ze – beschuldigingen van – het (opnieuw) beïnvloeden van een verkiezingsuitslag voorkomen.

Transparantie

De strijd voor een transparantie in de campagne wordt ook gevoerd door vrijwilligers van het Transparant Referendum Institute (TRI). Deze groep neemt geen standpunt in voor of tegen het intrekken van de wet. Het TRI probeert een openbare database van betaalde sociale media-advertenties te bieden, zodat deze onderzocht kunnen worden.

Deze transparantie is belangrijk volgens de actiegroep, omdat deze advertenties niet onder de Ierse kieswet vallen. De uitgaven zijn in tegenstelling tot de officiële campagnes niet gereguleerd. Volgens het TRI verschijnen ondanks het verbod van Google en Facebook nog steeds politieke advertenties online.

Op 25 mei brengen de Ieren hun stem uit. Wanneer een meerderheid stemt voor het intrekken van het verbod, moet abortus tot twaalf weken zonder beperkingen worden toegestaan. Hoewel het in vergelijking tot Nederland – waar het kan tot 24 weken – nog vrij streng is, zou het een grote doorbraak zijn. In hoeverre het gelukt is de campagne transparant te houden zal vast later blijken.