Wat zegt naaktfoto Thierry Baudet over de staat van de politiek?
Thierry Baudet stuurde ons allen een ontspannen ogende vakantiefoto van zichzelf. Hij geniet duidelijk van de vrijheid ergens in een ver buitenland. En dat is hem van harte gegund, want hij heeft het afgelopen parlementaire jaar hard gewerkt in Den Haag.
Zo zorgde Baudet er persoonlijk voor dat Geert Wilders zijn dromen om ooit de grootste partij van Nederland te leiden op zijn buik kan schrijven, voor de geblondeerde leider van de PVV een forse tegenvaller. Het Forum voor Democratie van Baudet neemt de vrijheidspartij van Wilders, die tot voor kort het alleenrecht had op rechts, succesvol de wind uit de zeilen. De aantrekkelijke en verfrissende Thierry is voor jonge kiezers een uitstekend alternatief voor de uitgebluste Geert. Baudet is daarbij vooral de handige marketeer van zijn eigen politiek, wat hem de titel Politicus van het Jaar 2017 opleverde.
In dat licht moeten we ook het veelbesproken vakantiekiekje van Baudet zien. Thierry, naakt, liggend op de rand van het zwembad met uitzicht over een oneindig blauwe zee. De hand van Thierry is duidelijk zichtbaar op de foto, bewust gepositioneerd.
Kennelijk omdat hij toch nog iets aan de verbeelding van het electoraat wil overlaten, waardoor de democratisch gekozen volksvertegenwoordiger een van zijn belangrijkste assets aan de controle van zijn kiezers onttrekt. Wellicht het enige minpuntje van deze geslaagde marketingstunt.
De naaktfoto van Thierry Baudet is niets meer en niets minder dan een slimme commercial. Free publicity van de beste soort, want hier wordt over gesproken bij het koffiezetapparaat op het werk. Een naakte politicus; dat hadden we nog niet eerder gezien en daar vinden we dus iets van in calvinistisch Nederland. Het imposante lichaam van Baudet is het gesprek van de dag. Gratis en helemaal voor niets, moet Thierry gedacht hebben. Mission completed.
De vraag of zo’n foto ethisch door de beugel kan, is dan ook niet interessant. Het werkt, zou Machiavelli hebben gezegd. Dus waarom zouden we dat Baudet kwalijk nemen? Waarom zouden we hem vermoeien met een moreel oordeel? Belangrijker is de onderliggende politieke betekenis van het kiekje. Wat zegt de naaktfoto van een opkomend en veelbelovend politicus over de staat van onze politiek?
Het leert ons vooral dit: de slimme inzet van symbolen (positief of negatief) is in het debat belangrijker geworden dan ooit. In die zin is de foto van Baudet te vergelijken met het penthouse van Pechtold, of het uitgelekte filmpje van Stef Blok. Het politieke discours gaat over incidenten. Over beelden die worden bewapend om tegenstanders onschadelijk te maken. Of om zelf gedefinieerde doelen na te streven. En dankzij sociale media vooral over labels, die daarbij horen en die maar al te graag worden opgeplakt bij iedereen waar we het niet mee eens denken te zijn.
We zijn racist of deuger. Meer smaken zijn er niet. Het gevolg is dat een discussie over inhoud nauwelijks nog mogelijk is. Want de stellingen zijn betrokken. Je bent of voor Trump, of tegen. Dat een mogelijk ‘criminele’ Amerikaanse president wel degelijk gelijk heeft als het gaat om de achterblijvende Europese bijdrage aan de NAVO is in dat licht geen avenue die we graag verkennen.
Dat een toonaangevend politicus met vergaande standpunten over migranten en het EU-lidmaatschap zijn electoraat een semi-naaktfoto van zichzelf stuurt tijdens het reces leidt tot bijval van de jonge kiezers waar hij het op gemunt heeft. (“Gaaf man, die Thierry, die heeft overal lak aan…”). Daarmee draagt hij met een controversieel kiekje actief bij aan draagvlak voor zijn politieke opvattingen bij de doelgroep van zijn Forum voor Democratie.
Dat die politiek gaat over ingewikkelde vragen als Europa en een mogelijke Nexit, lijkt daarbij opeens minder van belang. Belangrijker is dat Thierry de gevestigde orde eens stevig tegen de schenen trapt. Zelfs als hij op vakantie is. En dat is niet alleen slimme marketing, maar in toenemende mate een effectieve vorm van politiek bedrijven.
Het gaat niet langer om debatten in de Tweede Kamer, waar belangrijke zaken diepgaand worden bediscussieerd, maar om zogenaamde Facebookmomenten die dit oplevert. Denk aan het optreden van Baudet gehuld in camouflagevest toen het ging over de bezuinigingen op Defensie. Scoren met een sterk geënsceneerd beeld is het doel. Aan het inhoudelijke debat in de Kamer deed Baudet dan ook niet meer mee. Daar gaat het niet om in deze tijd, waarin de hoeveelheid views op Twitter steeds vaker bepalend is voor het electoraal succes van politici als Baudet.
Uiteindelijk gaat politiek echter wel degelijk over ingewikkelde vragen. De EU opblazen en een einde maken aan de bureaucratie van de ‘immer beschonken’ commissievoorzitter Jean Claude Juncker lijkt misschien iets positiefs. Als het betekent dat de enige structuur die ons al zeventig jaar vrede bezorgt, wordt opgedoekt op basis van een politieke marketingstrategie, vormt dit ook zomaar een bedreiging voor ons allemaal. Een politiek ongeluk is dan zo gebeurd. En daarmee wordt een zonnig kijkje in het vakantieleven van Thierry Baudet opeens wel heel erg naakt.
