Spring naar de content
bron: Filmdepot

Scorsese’s droomepos ‘The Irishman’ is een potje acteren voor bejaarden

Onze filmrecensent is niet onder de indruk van Scorsese’s jongste werk The Irishman. De 3,5 uur lange zit voelde meer als een weinig verrassende herhalingsoefening van Scorsese’s oeuvre, of, in de woorden van Nico van den Berg: “als een potje bejaardenacteren waar maar geen einde aan komt.”

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën:
Geschreven door: Nico van den Berg

Jarenlang was de Amerikaanse regisseur Martin Scorsese een grootheid in filmland. Denk aan klassiekers als Taxi Driver, Raging Bull en Mean Streets. Maar Scorsese is niet meer de ‘King of Hollywood’. Zijn laatste filmproject The Irishman kon hij aan de straatstenen niet kwijt. Nadat zijn laatste film Silence gigantisch flopte in de bioscoop, durfde geen enkele studio de eens zo machtige regisseur meer een blanco cheque te geven. Zeker omdat er aan het nieuwe project uiteindelijk het enorme prijskaartje zou hangen van 159 miljoen dollar. En dat terwijl Silence ‘slechts’ 24 miljoen dollar had opgebracht. 

De pijnlijke conclusie moet dan ook zijn dat Martin Scorsese niet meer ‘hot’ is. Zeker omdat hij met zijn nieuwe film, The Irishman, weer zijn bekende stokpaardje van stal haalt: het maffiamilieu in het Amerika van de jaren ’70. Met dit thema maakte hij eerder furore in films als Casino en Goodfellas, maar de studio’s lijken nu een stuk minder warm te lopen om een geromantiseerd beeld van een keihard stuk uit de Amerikaanse geschiedenis te financieren. Zeker omdat een flink deel van het budget op zou gaan aan een gloednieuwe techniek om steracteurs als Al Pacino, Robert De Niro en Joe Pesci in flashbacks digitaal decennia jonger te laten lijken. 

Abboneer op een lidmaadschap

Flinke korting op een digitaal jaarabonnement

Sluit nu voordelig een abonnement af en maak kennis met de journalistieke kracht van HP/De Tijd. (Op elk moment opzegbaar.)

Word abonnee

Het ironische is wel dat met deze zet de cinefiel Scorsese flink op zijn tong heeft moeten bijten.

Toen twee jaar geleden de ene na de andere studio afhaakte, kwam Netflix voor Scorsese als redder in nood tevoorschijn. Toen ze het project voor ruim 100 miljoen dollar op zich namen, konden ze waarschijnlijk niet bedenken dat ze daarna nog flink bij moesten leggen. Al valt dat in het niet bij de totale schuld die Netflix heeft van meer dan 12 miljard (!) dollar.

Filmstill uit The Irishman. Bron: Filmdepot

Het was Netflix duidelijk te doen om een prestigeproject. Terwijl filmmakers als Steven Spielberg Netflix het liefst zo ver mogelijk van Hollywood en de Oscars wilde houden, greep Scorsese de kans om zijn droomepos te kunnen maken met beide handen aan. Het ironische is wel dat met deze zet de cinefiel Scorsese flink op zijn tong heeft moeten bijten. Terwijl de regisseur zijn film het liefst in zoveel mogelijk bioscopen wil hebben, wil Netflix hooguit een paar weken tussen bioscoopvertoningen en de online release. De grote Amerikaanse bioscoopketens bedankten hier beleefd voor. Zijn wilden minimaal twee maanden het alleenrecht hebben op de vertoning van The Irishman. Netflix kon niet anders dan de film in een aantal kleine bioscopen proppen, aangevuld met wat vertoningen in een paar speciaal afgehuurde theaters. Zonder bioscooprelease zou The Irishman immers niet mee mogen doen met de race om de Oscars.

Ook in Nederland weigeren bioscoopketens als Pathé en Vue The Irishman te vertonen. Ze stellen hier zelfs als eis dat pas na vier maanden de film online door Netflix mag worden vertoond. Vandaar dat deze enorme miljoenenproductie vanaf 14 november in zalen als de Haarlemse Filmschuur en het Alkmaarse Filmhuis te zien is, waar normaal gesproken vooral low-budget arthousefilms de dienst uitmaken.

Het geheel voelt aan als een potje bejaardenacteren waar maar geen einde aan komt.

En dan de film zelf. The Irishman is in elk geval met 3,5 uur een lange zit, zowel thuis als in het filmhuis. Scorsese pakt flink uit met een epische vertelling waar het levensverhaal van Frank Sheeran (gespeeld door Robert De Niro). De aanleiding is om ons door de naoorlogse donkere krochten van de Amerikaanse geschiedenis te loodsen, waar vakbondsbaas Hoffa (gespeeld door Al Pacino) en maffioso Russell Bufalino (een prachtige rol van Joe Pesci) elkaar steeds verder in de misdaadspiraal trekken.

Filmstill uit The Irishman. Bron: Filmdepot

The Irishman is indrukwekkend en groots van opzet, met verhaallijnen die knap met elkaar zijn verknoopt. Maar het geheel voelt aan als een potje bejaardenacteren waar maar geen einde aan komt. Prachtige kleine licht-absurdistische momenten worden te vaak afgewisseld met slaapverwekkende en veel te lang uitgespeelde scènes, waardoor het geheel uit balans raakt. En de maar half gelukte digitale verjonging van de hoofdrolspelers maakt het er niet echt beter op. Je zou willen dat iemand Scorsese wat meer tegengas had gegeven, in plaats van hem met een flinke zak geld ongecontroleerd zijn gang te hebben laten gaan.

Alleen het laatste half uur weet Scorsese iets van magie in de film te brengen wanneer de maffiaclichés plaatsmaken voor verstilling en mooi ingehouden acteerwerk. Dat maakt The Irishman uiteindelijk dan gelukkig toch nog meer dan een herhalingsoefening in Scorsese’s oeuvre.

The Irishman draait vanaf 14 november in zo’n twintig steden. Vanaf 27 november is de film ook op Netflix te zien.