Spring naar de content
bron: anp

Hoe we gezamenlijk een tweede coronagolf zullen veroorzaken

Deze week op onze zeepkist: onderzoeksjournalist Art Huiskes ziet met lede ogen aan hoe we de winst van drie maanden intelligente lockdown gezamenlijk tenietdoen: “De economie heeft vreselijke klappen gekregen, maar toch lijken wij Nederlandse burgers, het RIVM, het OMT en het kabinet het er gerust nog een keertje op te willen laten aankomen.”

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën: door De Redactie

Nu de intelligente lockdown inmiddels verleden tijd is en het kabinet in zomerreces is gegaan, faalt zowel de marketing als de managing van de coronacrisis op elk denkbaar niveau.

Nederlandse burgers lijken zich nog maar weinig van de ernstige boodschappen van het RIVM en het kabinet aan te trekken. Nu we niet meer worden geconfronteerd met overvolle IC’s en schrijnende beelden uit Bergamo (Italië) lijken we nauwelijks meer aangedaan door de ernst van het coronavirus. Het valt nu allemaal best mee, lijken de meeste mensen onder invloed van de warme zomerzon te denken. Met het zomerreces in Den Haag lijkt tevens het marketing- en managingapparaat van het kabinet in relatie tot het coronavirus volledig tot stilstand gekomen.

Abboneer op een lidmaadschap

Flinke korting op een digitaal jaarabonnement

Sluit nu voordelig een abonnement af en maak kennis met de journalistieke kracht van HP/De Tijd. (Op elk moment opzegbaar.)

Word abonnee

Het nieuwe normaal is weer grotendeels het oude normaal geworden
Zou het dan iemand ontgaan kunnen zijn dat er in de afgelopen weken nog maar zelden anderhalve meter afstand tot elkaar wordt aangehouden? Waar ik ook kijk, ik moet grote moeite doen om nog mensen aan te treffen die zich daar consequent aan houden. Ook uit berichtgeving in de media blijkt dat deze anderhalve meter in veel gevallen uiterst sleets is geworden. Daarnaast verbaas ik mij in toenemende mate over het feit dat in sommige interviews op televisie de nadrukkelijke microfoon op stok al weer bijna verleden tijd lijkt. 

Ik verbaasde mij echter nog meer over het interview in EenVandaag van Bart Hettema met Maurice de Hond (30-07 jl.) waarin een groot deel van de tijd nauwelijks afstand tot elkaar werd gehouden. Het heeft er dan ook alle schijn van dat het nieuwe normaal voor de meeste Nederlanders gewoon weer het oude normaal is geworden. Op de fysieke stickers, strepen en spatschermen na in supermarkten, winkels en in de horeca lijkt slechts een minderheid van de burgers zich nog iets van de afstandsregels van het RIVM aan te trekken.

Systeem van bron- en contactonderzoek piept en kraakt
Terwijl de besmettingscijfers zich in verschillende randstedelijke regio’s de afgelopen maand inmiddels elke anderhalve week lijken te verdubbelen, blijven het RIVM, het OMT en het kabinet eindeloos hameren op het belang van de anderhalvemetermaatschappij en uitvoeren van bron- en contactonderzoek door de GGD’s. Dit zonder zich te beraden op het invoeren van nieuwe maatregelen of op het juist strenger handhaven van de bestaande. 

Tevens blijkt keer op keer dat het uitvoeren van bron- en contactonderzoek nog steeds verre van vlekkeloos verloopt en er bovendien van hooguit 40% van de besmettingen een bron kan worden getraceerd. Tel daarbij op het feit dat slechts 20% van de mensen zich bij klachten laat testen en je vraagt je onwillekeurig af wanneer de GGD’s het totale overzicht wederom volledig zullen verliezen. Precies zoals half maart ook al eens het geval was, waarna ze vervolgens met stille trom uit beeld verdwenen. 

Daarna werd er, zoals u weet, alleen nog maar zorgpersoneel getest. Zover zal het nu niet meer komen, maar wat draagt testen nog bij als van fors minder dan 40% de bron kan worden getraceerd? Het contactonderzoek zal dan vervolgens ook al gauw nauwelijks meer behapbaar zijn, zoveel valt wel te voorspellen. Daarvoor hoef je echt geen viroloog of statisticus te zijn. Maak een virtueel rondje over de aardkloot zou ik iedereen aanraden.

In nog geen twee maanden tijd lijkt alle winst van drie maanden intelligente lockdown alweer verloren.

Het RIVM, het OMT en het kabinet tonen zich nu buitengewoon inflexibel
Het systeem van bron- en contactonderzoek piept en kraakt nu al en de tweede golf lijkt nog niet eens serieus begonnen. Terwijl de hele wereld in toenemende mate mondkapjes adapteert, blijft het Nederlandse dogma overeind dat mondkapjes weinig bijdragen aan de anderhalve meter. Terwijl een groot deel van de wereld inmiddels best snapt dat afstand houden iets is dat maar met heel veel moeite door burgers kan worden opgebracht. Toch houden wij in Nederland nog steeds vast aan de strikte mondkapjesleer van Jaap van Dissel (RIVM) en het kabinet. 

Er is zelfs onomwonden aangetoond dat de mondkapjesleer van Jaap van Dissel en het kabinet in de verpleeghuizen en de wijkverpleging uiterst dodelijke en fatale gevolgen heeft gehad. Maar dit doet schijnbaar weinig af aan het feit dat deze mondkapjesleer nog steeds in steen lijkt te zijn gebeiteld. Het RIVM, het OMT en het kabinet tonen zich op dit moment buitengewoon inflexibel door niet in te spelen op de actuele ontwikkelingen. De anderhalve meter is vanzelfsprekend heilig, maar er is geen verlichte geest voor nodig om vast te stellen dat we het daar echt niet mee gaan redden in de aankomende maanden. Alleen de invoering van nieuwe maatregelen of het strenger handhaven op de bestaande maatregelen kan nieuwe draconische ingrepen nog voorkomen.

Wij zijn nog maar enkele verdubbelingen van regionale lockdowns verwijderd
Iedereen in dit land zou moeten beseffen dat we na nog eens twee verdubbelingen in de randstedelijke regio’s het virus alleen weer onder controle kunnen krijgen door het doen van draconische ingrepen. Qua economische effecten deels te vergelijken met de eerdere intelligente lockdown. In nog geen twee maanden tijd lijkt alle winst van drie maanden intelligente lockdown alweer verloren. De economie heeft vreselijke klappen gekregen, maar toch lijken wij Nederlandse burgers, het RIVM, het OMT en het kabinet het er gerust nog een keertje op te willen laten aankomen. 

Het virus begint inmiddels al weer serieus te circuleren en noch het RIVM, het OMT of het kabinet trekken vooralsnog serieus aan de noodrem. Dit terwijl het virus de afgelopen maand in de Randstedelijke regio’s al minimaal twee verdubbelingen achter de rug heeft. Nog eens twee verdubbelingen en dan is leiden serieus in last. Dit vormt het reële scenario van exponentiële groei van virusinfecties waarvoor geen groepsimmuniteit bestaat.

Alleen de invoering van nieuwe maatregelen of het strenger handhaven op de bestaande maatregelen kan nieuwe draconische ingrepen nog voorkomen.

Waarschuwingen van onafhankelijke experts worden genegeerd
Brieven van onafhankelijke experts over dergelijke rampscenario’s worden echter niet of nauwelijks serieus genomen en alleen onder druk van de Tweede Kamer wordt er pro forma nog een vraag om advies aan het OMT uitgeperst. Dat er sprake is van politiek reces in Den Haag moeten we blijkbaar aan den lijve ondervinden. 

Hoe onafhankelijk het RIVM en het OMT bovendien zijn ten opzichte van het kabinet is de afgelopen maanden al meer dan eens ter discussie komen te staan. Ik doel dan op de discussie over de beschikbaarheid en het nut van medische mondkapjes in de verpleeghuizen en de wijkverpleging. Baseerde het beleidsadvies van het RIVM en het OMT, dat medische mondkapjes niet altijd hoefden te worden gebruikt in de verpleeghuizen en de wijkverpleging, zich op het feit dat deze nauwelijks voorradig waren of op het feit dat dit als zodanig wetenschappelijk onderbouwd was? 

Toen er uiteindelijk wel voldoende medische mondkapjes voorradig waren, veranderde dit beleidsadvies voor de verpleeghuizen en de wijkverpleging van de een op andere dag. Je mag je dus inmiddels wel afvragen hoe onafhankelijk het RIVM en het OMT precies zijn in hun beleidsadviezen aan het kabinet. Nooit de hand bijten die je voert, zullen ze wellicht redeneren? Toch is het volstrekt onaanvaardbaar dat zgn. onafhankelijk adviserende kennisorganen een deels politieke koers aanhouden.

Heeft u ook een actueel opinieartikel geschreven dat u graag bij een groot publiek onder de aandacht wilt brengen? Mail het stuk (maximaal 500 woorden) dan o.v.v. Zeepkist naar [email protected]. De beste stukken plaatsen we op onze website.