Nonna Hoogland (24) studeerde met haar project We never change af aan de Hogeschool voor de Kunsten in Utrecht, afstudeerrichting Illustration Media.

Stephen Fry heeft je geïnspireerd voor je afstudeerwerk. Leg eens uit?

“Door het lezen van zijn boek Mythos, en vervolgens Heroes en Troy, ben ik verliefd geworden op de Griekse mythologie. Hierna ben ik mij nog meer gaan verdiepen en zo heb ik uiteindelijk de Griekse mythologie als onderwerp voor mijn afstudeerproject gekozen.”

Fry heeft ook de introductie voor je project geschreven. Hoe kreeg je dat voor elkaar en wat schreef hij precies?

“Toen ik begon aan dit project riep ik al dat ik, koste wat het kost, een reactie zou krijgen van Stephen Fry. Uiteindelijk heb ik gewoon mijn stoute schoenen aangetrokken en hem gemaild. Ik kreeg een hele lieve en enthousiaste reactie van zijn zus, die ook zijn persoonlijke assistent is. Ze zou het tijdens het paasweekend aan hem voorleggen. Die dinsdag had ik de volledige introductie in mijn mailbox. Hij schreef onder meer: ‘The god or gods we conceive of should reflect the world they made for us. Majestic, beautiful, powerful, grand and miraculous certainly – but also capricious, petty, cruel, violent and deeply unfair. Nonna gets that perfectly. She sees the frenzied bacchanals of Dionysus in our culture of addiction, the self-fixation of Narcissus in our obsession with social media image and popularity.’

(© 2023 Stephen Fry. Stephen Fry’s book Mythos: The Greek Myths Retold is published in the English language by Michael Joseph and in the Dutch language by Thomas Rap)

Wat spreekt jou het meest aan in de Griekse mythen?

“De Grieken hadden niet één alwetende, altijd-liefhebbende god. Ze hadden meerdere goden, die allemaal net zo complex en gelaagd waren als de mens. Ze waren krachtig, wijs en liefdevol, maar ook gewoon klootzakken als ze hun zin niet kregen. De Griekse mythologie laat mij zien dat niemand alleen goed óf slecht is. De mens is complex, dat zijn we altijd geweest en dat zullen we ook altijd blijven. We zijn egoïstisch, we maken fouten en zijn soms wreed… Maar we zijn ook liefdevol, zorgzaam, vergevingsgezind en hoopvol. Vooral nu, in een tijd waarin polarisatie een toppunt lijkt te bereiken en er door al dat gecancel een angstcultuur lijkt te ontstaan, inspireert de Griekse mythologie mij om de complexiteit van de mens te omarmen.”

Heb je een favoriete mythe?

“Mijn favoriete mythe is het ontstaan van de Melkweg. Zeus wilde zijn bastaardzoon Hercules extra krachten geven, aangezien hij half-goddelijk/half-sterfelijk was. Dus legde Zeus zijn bastaardzoon aan de borst van zijn slapende vrouw Hera (die overigens al zijn bastaardzonen intens haatte), om hem haar melk te laten drinken. Toen Hera wakker werd sloeg ze Hercules van haar borst, en spoten er druppels melk het heelal in. De druppels melk werden sterren, en zo ontstond de Melkweg.”

Wat is volgens jou de meest geslaagde vaas?

“Mijn favoriete vaas is Well… She Shouldn’t Have Been Naked. Deze vaas koppelt het oorsprongsverhaal van Medusa aan victim shaming. Medusa was een normale vrouw, totdat ze door Poseidon werd verkracht in de tempel van Athena. Aangezien Athena een maagdelijke godin was, strafte ze Medusa en maakte ze haar het monster dat we nu zo goed kennen. Dat klinkt natuurlijk bizar en compleet onterecht, maar slachtoffers van seksueel geweld krijgen nu nog steeds de schuld van wat hen wordt aangedaan. Veel mensen lachen om deze vaas omdat het beeld van twintig piemels lachwekkend is, en mensen er misschien ook wel oncomfortabel door worden. Maar dat vormt voor mij een nog mooier contrast met de ernstige vraag die deze vaas stelt, namelijk: ‘Wie is hier het echte monster?’”

Vooral nu, in een tijd waarin polarisatie een toppunt lijkt te bereiken en er door al dat gecancel een angstcultuur lijkt te ontstaan, inspireert de Griekse mythologie mij om de complexiteit van de mens te omarmen.

Een van de vijf werken heeft de titel Golden shower. Leg eens uit?

“Zeus was de oppergod, de god van gerechtigheid en wijsheid, maar hij verkrachtte ondertussen wel alles wat los en vast zat. Een van die verhalen is de mythe van Danaë, die door Zeus werd bezwangerd in de vorm van gouden regen. Ook al draait dit verhaal in essentie om een verkrachting, zijn de  schilderijen die deze mythe afbeelden ontzettend romantisch. Danaë ligt gewillig op bed en verwelkomt de gouden regen. Het feit dat we de wandaden van mensen in macht niet onder ogen willen komen, is geen nieuws. Donald Trump is nog steeds president geworden nadat hij lachend zei dat je vrouwen ‘by the pussy’ moest grijpen en prostituees onder piste in hotels. Dus, deze vaas is een wat cynische en letterlijke vertaling van Danaë en de gouden regen.”

Een andere heet Felt cute, might delete. Wat zien we daarop?

“Deze vaas is geïnspireerd op de mythe van Narcissus. Deze prachtige man werd verliefd op zichzelf toen hij zijn reflectie in het water zag. Hij staarde zo lang naar zijn reflectie, dat hij in een narcis veranderde. Deze mythe was makkelijk te linken aan onze huidige samenleving, waar vrijwel iedereen geobsedeerd is met zijn eigen reflectie. Instagram, Facebook, TikTok… Het maakt allemaal niet uit zolang ons gezicht maar centraal staat en er goed uitziet. Op deze vaas zien we dus dezelfde vijver, maar deze keer overspoeld met narcissen.”

Onderstaande foto’s zijn gemaakt door Jasper Zijlstra.

Meer werk zien van Nonna Hoogland? Bezoek haar website of volg haar op Instagram.

Met uw donatie steunt u de onafhankelijke journalistiek van HP/De Tijd. Word donateur of word lid, al vanaf €4 per maand.