Literaire herinneringen zonder blad voor de mond
Arjan Peters brengt met enige regelmaat interessante boeken voor het voetlicht die niet veronachtzaamd mogen worden. Deze keer bespreekt hij Vastgenageld aan de rand van het niets. Herinneringen en opinies van Hanny Michaelis van Nop Maas.
Nooit had dichteres Hanny Michaelis (1922-2007) méér gelachen dan in de jaren 1949-1958, toen ze getrouwd was met schrijver Gerard Kornelis van het Reve (1923-2006). Ze bleven hun leven lang op elkaar gesteld, en dat wilde wat zeggen, want Reve was goed in ruziemaken en Michaelis hield er dermate gepeperde meningen op na dat niet iedereen haar dicht durfde te naderen.
In de jaren dat literatuurhistoricus en margedrukker Nop Maas werkte aan de biografie van Reve, had hij vanzelfsprekend ook veel contact met Michaelis. Dat resulteerde in 2002 al in Verst verleden, waarin ze vertelt over haar jeugd als joods meisje in Amsterdam, met een Duitse vader die ongeschikt was voor een maatschappelijk leven en zes uur per dag pianospeelde, en een moeder die het in de crisisjaren niet lukte om haar baan te behouden. Geen welvarend bestaan, wel gelukkig. Enig kind Hanny werd bovendien gestimuleerd om haar dichterlijk talent te ontwikkelen. Aan die idylle kwam een eind toen de oorlog uitbrak, Hanny moest onderduiken en haar ouders werden opgepakt en vermoord in Sobibor.
Paywall
Wilt u dit artikel lezen? Word abonnee, vanaf slechts 5 euro per maand.
Lees onbeperkt premium artikelen met een digitaal abonnement.
Kies een lidmaatschap
