Spring naar de content
bron: ANP

Ik heb die Libris Literatuurprijs helemaal niet nodig

Vanuit zijn woonplaats Genua beschouwt Ilja Leonard Pfeijffer wekelijks een onderwerp dat het Nederlandse nieuws beheerst. Deze week over de uitreiking van de Libris Literatuurprijs.

Gepubliceerd op:
Geschreven door: Ilja Leonard Pfeijffer

Hoewel er na een belangrijke sportwedstrijd of na een verkiezingsnederlaag door de sadistische media, hongerig naar hartzeer, zeer nadrukkelijk van de verliezers wordt verwacht dat zij uitgebreid publiekelijk reflecteren op hun verlies, wordt het in mijn tak van sport, de literatuur, niet chic gevonden als een schrijver reageert op een negatieve recensie of op een grote literaire prijs die hij of zij net is misgelopen. Schrijvers behoren zich glimlachend en onbewogen door onwetende recensenten en juryleden te laten schofferen. Ik ben geenszins van plan te breken met deze nobele gewoonte. Anderzijds, als je mij drie dagen nadat ik de Libris Literatuurprijs aan mij heb zien voorbijgaan een column geeft, dan vraag je er ook wel een beetje om.

Maar ik zal het niet over mijzelf hebben. Dat mijn roman Grand Hotel Europa alom als de favoriet werd beschouwd, ook door de uiteindelijke winnaar, acht ik waardevoller dan het oordeel van een toevallige jury. Ik heb die prijs ook helemaal niet nodig. Dat de jury hem om die reden aan een ander heeft gegund, vind ik een sympathiek gebaar, al is het natuurlijk wel een beetje sneu voor de arme laureaat dat niet zijn naam zal worden onthouden maar het feit dat hij degene was die won in het jaar dat Grand Hotel Europa werd gepasseerd. Ook gun ik het de hardwerkende jury niet dat haar aardige geste wordt misverstaan als een historische vergissing en dat zij daarmee de hoon van toekomstige generaties literatuurhistorici over zichzelf heeft afgeroepen. Maar ik wil het eigenlijk ergens anders over hebben.

Abboneer op een lidmaadschap

Flinke korting op een digitaal jaarabonnement

Sluit nu voordelig een abonnement af en maak kennis met de journalistieke kracht van HP/De Tijd. (Op elk moment opzegbaar.)

Word abonnee

Het is een marteling. Terwijl de zes genomineerden worden gefêteerd met een stijlvol diner in het Amstelhotel, zijn zij zeer zorgvuldig in onwetendheid gehouden over de uitslag. Het enige dat zij weten is dat er om tien uur een oordeel zal worden geveld dat de carrière en het leven van één van hen ingrijpend zal veranderen. Ik weet hoeveel zo’n prijs kan betekenen. Toen ik hem vijf jaar geleden won voor La Superba, werd alles anders. Terwijl je als genomineerde dit alles overdenkt, doden je disgenoten de tijd met speculaties. En het is ook echt iets anders dan de zinderende finaleronde van Heel Holland Bakt of The Voice. Hoewel daar natuurlijk ook veel op het spel staat, is bij een literaire prijs een roman tot inzet gemaakt waaraan je jaren hebt gewerkt. Het gaat om iets persoonlijkers dan een taart of de cover van een evergreen.

Mijn gedachte gaan uit naar Esther Gerritsen, die afgelopen maandag voor de vierde keer was genomineerd en voor de vierde keer met lege handen naar huis moest. Je kunt je afvragen of je dat een schrijver wel kunt aandoen. Misschien is de inhumane opzet van de Libris Literatuurprijs aan verandering toe.

In Italië worden de grote literaire prijzen verdeeld met steekpenningen van de uitgeverijen en op grond van financiële belangen die gewichtiger zijn dan een eventueel oordeel over literaire kwaliteit. Eigenlijk is dat een veel beter systeem. De verliezers, die altijd in de meerderheid zijn, kunnen zich troosten met de gedachte dat het in ieder geval niet aan hun boeken heeft gelegen.