Exclusief: zo ziet een WikiLeak er in het echt uit
WikiLeaks onthulde dit weekend dat er bijna 700 Irakezen bij wegversperringen zijn gedood door Amerikaanse soldaten. Wie geen zin heeft om zich door 391.832 documenten heen te worstelen, kan beter dit filmpje even checken. Toevalligerwijs was Midden-Oosten-correspondent Harald Doornbos op 11 november 2005 in Bagdad getuige van zo’n schietpartij. Hij was embedded bij een eenheid van het Amerikaanse leger (Charlie Company van het 184ste infanteriebataljon van de Californian National Guard) en toevallig stond z’n videocamera aan. Het is donker, dus het zijn geen optimale beelden…
Hieronder puntsgewijs het verloop van deze schietpartij. De tijden corresponderen met de timeline in de video:
00.03: Amerikaanse militair hoort schoten, ruikt onraad en roept naar collega’s: “Alpha team!”
00.00-00.15: Buiten het gezichtsveld van de camera zijn schoten hoorbaar. Amerikaanse militairen vuren waarschuwingsschoten af omdat een auto met daarin twee Irakezen plotseling in onze richting rijdt, waar een tank een tijdelijke wegversperring heeft opgericht. Ondanks de waarschuwingsschoten stopt het voertuig niet.
00.15: Koplampen zichtbaar van de naderende auto. De boordschutter op de tank denkt dat het om een zelfmoordaanval gaat en vuurt met het machinegeweer op de rijdende auto. Irakese tolken van de Amerikanen roepen in het Arabisch: “Niet bewegen, niet bewegen!”
00.30: Amerikaanse soldaten komen aangerend en schreeuwen in paniek om een medic, een hospik. Ik vraag toestemming om met de soldaten mee te rennen naar de geraakte auto.
00.48: Soldaten benaderen voorzichtig het geraakte voertuig, roepen “back the fuck off” tegen me. Een van de Irakezen uit de auto zit met handen omhoog op de weg, inmiddels náást het voertuig.
01.19: De hospik (jongen met rugzak) bereikt de auto. Op de voorstoelen in de auto ligt de zwaar gewonde bestuurder. De hospik zegt dat de gewonde man ongewapend is. De huilende bijrijder wordt gearresteerd.
01.55: De voordeur van de geraakte auto gaat niet open. De Amerikanen proberen de gewonde man uit de auto te tillen. Soldaat zegt: “Weg met die camera!”
02.27: De gewonde man is uit de auto gehaald en op de grond gelegd. De hospik probeert hem te redden. “Als de man wil overleven, dan moet hij hier onmiddellijk weg,” zegt de hospik.
03.00: De Amerikaanse troepen vragen over de radio in codetaal (“Rock 6 and Rock 7”) om hulp en een brancard. De hospik doet mond-op-mondbeademing. Einde clip.
De Irakese man sterft minuten later. Zijn naam is Idan. Hij en de bijrijder zijn ongewapend. Ook zit er geen bom in de auto. In de achterbak zag ik slechts een zak met nootjes staan. Het is volstrekt onduidelijk waarom meneer Idan niet stopte en ‘s nachts zomaar een wegblokkade in reed.
Na z’n dood, terwijl hij nog op het asfalt lag, bleef de mobiele telefoon van Idan rinkelen. Waarschijnlijk familie of vrienden die zich afvroegen waar hij bleef in donker Bagdad. De ringtone van zijn telefoon was, ironisch genoeg, een Arabisch liefdesliedje genaamd Ya Ghayeb leh ma tesaal (‘Waarom vraag je niet naar me’). Uiteindelijk werd Idans telefoon uitgezet, z’n lichaam in een bodybag gestopt en afgevoerd in een ambulance.
