Aangrijpend: 300 jaar intercontinentale slavenhandel in 2 minuten
Sommige gebeurtenissen in de wereldgeschiedenis zijn zo omvangrijk en aangrijpend dat ze maar moeilijk te bevatten zijn. De intercontinentale slavenhandel is daar een van. Af en toe wordt er toch een poging gedaan om de immense omvang ervan uit te beelden.
Een bij voorbaat mislukte poging weliswaar, want hoe beeld je driehonderd jaar ellende, de verwoesting van miljoenen levens voor pure winst, uit? Misschien is het dan juist nuttig om deze drie eeuwen van brute slavernij – waar wij Nederlanders een aanzienlijk, niet te onderschatten aandeel in hadden – tot de kern terug te brengen en te visualiseren aan de hand van een kaart, vergezeld door cijfers.
En die getallen zijn immens. In 315 jaar vertrokken er zo’n twintigduizend slavenschepen vanaf verschillende plekken langs de West-Afrikaanse kusten richting de Nieuwe Wereld, met miljoenen Afrikaanse slaven geketend in hun ruimen. Met name vanaf het jaar 1700 tot de afschaffing in de tweede helft van de negentiende eeuw nam de slavenhandel enorm toe.
Opvallend is dat slechts een klein deel (vier procent, zo’n 300.000 slaven) rechtstreeks naar Noord-Amerika werd verscheept. Het merendeel van de slaven ging ruwweg naar twee plekken: het huidige Brazilië en de Caribische eilanden.
De kaart is gemaakt door het Amerikaanse Slate institute en biedt een schat aan informatie. De twintigduizend schepen die in de vorm van bolletjes over het scherm schieten kunnen op ieder moment worden stopgezet en aangeklikt. Per schip wordt er (wanneer beschikbaar) informatie gegeven over de hoeveelheid slaven en de nationaliteit van de slavenhandelaren.
In totaal werden er zo’n 12.5 miljoen Afrikanen als slaaf naar de Nieuwe Wereld verscheept, maar liefst twee miljoen daarvan overleden tijdens de reis. De bolletjes op de kaart zijn overigens slechts de schepen waarvan genoeg informatie beschikbaar was in de Trans-Atlantic Slave Database. In werkelijkheid waren het er dus nóg meer. Daar mag de dag na Bevrijdingsdag best even bij stilgestaan worden.
De kaart is hier te bekijken.
