Spring naar de content

De opbrengst van vijf jaar oorlog in ‘Somaliserend’ Syrië

Het begin van 2017 markeerde eveneens het begin van het vijfde jaar van de oorlog in Syrië. Wat is de stand van zaken?

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën:
Geschreven door: Jessy de Cooker

Met de volledige inname van Aleppo en het door Rusland, Turkije en Iran geïnitieerde bestand is de kans meer dan aanwezig dat Bashar Al-Assad en zijn regering Syrië zullen blijven besturen in welke manier dan ook. Wat hij onder zijn bewind zal hebben, kan amper Syrië genoemd worden. Syrië is een als land vermomde ruïne, die opgedeeld is tussen alle strijdende partijen. Iedereen wil een stukje van de taart. Terreurgroep Islamitische Staat blijft strijd leveren rond de historische stad Palmyra, de Koerden hebben een groot deel van het noorden van Syrië in handen en Al-Nusra (tegenwoordig onder de naam Jabhat Fateh Al-Sham) strijdt ook hevig mee voor terreinwinst.

Vergeet ook niet de invloed van de Russen en de Turken. Poetins Rusland staat achter de regeringstroepen van Assad en de Turken mengen zich sinds kort met manschappen in de strijd om Jarablus. Het is een grote chaos. Een ratjetoe aan stukjes land die Assad nog ziet als Syrië. Hij zei in een interview met verschillende Franse media dat de overwinning in Aleppo ‘het omslagpunt is in de oorlog’ en dat de overheid ‘op weg is naar de overwinning’. Wat ‘wint’ hij?

Armoede
Meer dan tachtig procent van de Syriërs leeft onder de armoedegrens. Het merendeel leeft in ernstige armoede waardoor ze niet in hun basisbehoeften kunnen voldoen, blijkt uit recent onderzoek van de Verenigde Naties. Daarnaast is 58 procent van de Syriërs werkloos en is de levensverwachting tijdens de oorlogsjaren gedaald met twintig jaar. Ongeveer de helft van de Syrische kinderen krijgt geen onderwijs en het land is een gezondheidsdrama. Polio, tuberculose en tyfus behoren er tot de orde van de dag. Dan hebben we het nog niet eens over de braindrain die heeft plaatsgevonden.

Volgens onderzoek van het UNHCR in 2015 naar Syrische vluchtelingen in Griekenland blijkt een groot deel van de vluchtelingen goed geschoold te zijn. 86 procent van de ondervraagde volwassenen hebben secundair of hoger onderwijs afgerond. De meesten van hen zijn onder de 35. Het is een indicatie dat Syrië een groot deel van de mensen, die de heropbouw konden bespoedigen, al heeft verloren.

Gratie 
Een wederbouw die ongelofelijk veel pijn en moeite lijkt te zullen kosten. Door het maandenlange beleg is de miljoenenstad Aleppo verworden tot een ruïne. De hulporganisatie World Vision begrootte dat de oorlog het land al meer dan 275 miljard dollar aan misgelopen investeringen en oorlogsschade heeft gekost. Bij een heropbouw met Assad aan de macht zal Syrië moeten leven bij gratie van buurlanden en bondgenoten Rusland en Iran.

Zoals gezegd zal Assad een klein onderdeel van Syrië onder zijn gezag hebben. Lakhdar Brahimi – de voormalige VN-gezant voor Syrië – vreest voor de ‘Somalisatie’ van het land, waarbij Assad slechts een deel van het land regeert. Dat is ook het geval in Somalië, waar in het noorden separatisten de republiek Somaliland hebben uitgeroepen.

Dan hebben we het nog niet eens gehad over de duizenden doden en miljoenen vluchtelingen. Meer dan 500.000 Syriërs zijn gestorven tijdens de oorlog en meer dan twee miljoen zijn gewond geraakt. Er is dan wel een bestand, maar de oorlog en haar verschrikkelijke neveneffecten zijn nog lang niet klaar met Syrië.