De chef-Den Haag van RTL Nieuws, Frits Wester, maakt zich zorgen over de verloedering van de Haagse politiek. Ze lopen elkaar daar bijvoorbeeld in het openbaar te tutoyeren, vertelde hij laatst in HP/De Tijd. In zijn vorige leven, als spindoctor van het CDA, droeg Wester zelf weliswaar zijn steentje bij aan de informalisering van de politiek – denk aan zijn beroemdste uitvinding, de Brinkman-shuffle – maar inmiddels heeft hij dus oog gekregen voor de schaduwzijden van deze ontwikkeling.

Ik herken zijn ongenoegen. Los van het taalgebruik beginnen Kamerleden op de een of andere manier steeds meer op soapacteurs te lijken. Het zal de invloed van de televisie zijn. Zoals hoorspelacteurs op een gegeven moment niet meer weten wat natuurlijke intonatie is, zo zullen mensen die veel op televisie komen (of hopen te komen) daar op den duur ook wel naar gaan staan, misschien zelfs onbewust. En politieke partijen gaan selecteren op tv-geschiktheid, wat dat ook precies mag zijn. Bij mijzelf bespeur ik sinds enige tijd de neiging om op de televisie liever naar mensen te kijken die eerder niet helemaal geschikt zijn voor dat medium, dan wel. Juist door dat wringen, die spanning tussen mens en medium, krijg je het idee dat je naar een authentiek persoon kijkt. Als het allemaal te gladjes verloopt en te naadloos past, moet er haast wel iets van cosmetica in het spel zijn, een zekere mate van vervalsing. Althans, zo reageert het brein, het hoeft niet eens echt waar te zijn. In de schouwburg verwacht je niet anders; je zou je bekocht voelen als de acteurs ongeschminkt en in hun normale kleren het toneel op kwamen; op de tv werkt dat juist als bevestiging dat televisie géén theater is, maar werkelijkheid. Hoe minder het wringt, hoe onechter.

Intussen bereikte de infantilisering van ons parlement vorige week een nieuw dieptepunt, tijdens het debat over het elektronisch kinddossier (EKD) van André Rouvoet. Opnieuw werd ons een glimp gegund van de Stijl Rutte, door hemzelf met aplomb gedemonstreerd bij de laatste Algemene Beschouwingen, toen hij achter de interruptiemicrofoon stond als een genetisch gemanipuleerde Piet Bambergen. Rutte deed tijdens zijn studie aan cabaret, met name tijdens bijeenkomsten van het dispuut waarvan hij voorzitter was, en niet zonder succes. Maar hier maakte de VVD-leider een bekende beginnersfout. Een zaal aan het lachen krijgen is niet zo’n kunst, nee, een zaal vol mensen mét humor, die níet bang voor je zijn, dat is de test.

Blijkbaar legt het VVD-Kamerlid Ineke Dezentjé Hamming-Bluemink zich intussen ook op de Rutte-Bambergen-stijl toe. Deze blonde oud-stewardess hád me toch een vondst tijdens het debat over dat EKD. Nee echt, dat was láchen man! Láchen! Wat blijkt, een van de vragen die artsen kunnen stellen ten behoeve van dat dossier gaat over schaamhaar!

– Je méént het!

– Nee, echt!

– Jeetje, zeg, láchen, man!

– Dus wat zei ik?

– Nou?

– Schaamhaarpolitie!

– Nee!

– Ja!

– Jeetje zeg, láchen man!

Ja nee, Ineke Dezentjé Hamming-Bluemink was echt geweldig op dreef, dus wat denk je dat ze toen ook nog zei, tegen Rouvoet? Hoe hij het zou vinden als er informatie over zíjn schaamhaar bekend werd!

 – Nee echt!

– Ja echt.

– Niet waar!

– Dat zei ik. Kijk maar in de Verhandelingen, of hoe die dingen heten.

– Jeetje zeg, lachen man! Politiek is ergens best wel geinig!?

– Ja, ’t is echt lachen, hoor, soms, daar in Den Haag.

Dus Frits Wester heeft wat mij betreft wel een beetje gelijk met zijn zorgen over het niveau van de Tweede Kamer, maar als deze omhooggevallen stewardess van VVD Air er niet op kon vertrouwen dat haar gekwaak door alle media uitvoerig zou worden weergegeven, zou ze het niet doen. Sterker, dan was ze waarschijnlijk gewoon stewardess gebleven, of promotie-hostess van de Rotterdamse haven, u weet wel, de meisjes die tijdens handelsmissies de vlaggetjes op de haring zetten.

Want de vraag hoe dat EKD nu precies in elkaar zit, wat die vragenlijst precies behelst, hoe deze vorm van registratie zich verhoudt tot de bestaande methode, welke waarborgen er zijn voor de privacy, enzovoorts, enzovoorts, kwam dankzij tante Dezentjé dan misschien niet aan de orde, maar in de media tot op heden ook niet. Iedereen stort zich likkebaardend op het relletje, en de vraag waar het eigenlijk om gaat, de ware merites van dat EKD, blijft liggen. We weten nu iets meer over het intellectuele kaliber van de huidige VVD-fractie, interessant, maar ik had liever wat meer over dat EKD geweten. Dat popi gedoe van politici maakt de kloof tussen burger en politiek niet smaller, zei Frits Wester in datzelfde interview, maar juist bréder. Zo is het. De Britten weten dat al lang, getuige hun spreekwoord: Familiarity breeds contempt.