Doordrukken
In november ontmoette ik de uitgever van Elsevier, die zorgelijk keek toen de bedrijfsresultaten ter sprake kwamen. Natuurlijk, er werden nog steeds vele miljoenen verdiend met het succesvolle rechtse weekblad, maar niet meer de miljoenen die het eerder waren. Hij was zichtbaar aangeslagen door deze ‘neergang’ en vergat ditmaal om ons, journalisten van titels waar het ietsje minder ging, uit te lachen.
Het is vervelend op deze plek te zeuren over de huidige toestand in de gedrukte media – niets is erger dan zelfbeklag – maar beste lezer, nog één keer vraag ik om uw compassie. Want het kan u niet zijn ontgaan dat De Telegraaf massale ontslagen heeft aangekondigd, PCM Uitgevers (NRC Handelsblad, AD, de Volkskrant, Trouw) drastisch moet bezuinigen, Uitgeverij Wegener (vele regionale titels) zich van honderden mensen wil ontdoen en dat ook dit weekblad met een afgeslankte redactie 2009 zal ingaan.
In de wereld van de serieuze pers is het zwaar weer. Veel oorzaken (minder lezers, minder adverteerders, opkomst van internet) zijn bekend. Minder aandacht was er tot op heden voor de wat bredere context waarin de gedrukte media opereren. Ik doel hiermee op het grote aanbod van goede televisieprogramma’s dat geheel gratis aan huis wordt bezorgd. Nou ja, gratis… In ruil voor zo’n 700 miljoen euro aan belastinggeld wordt het publieke omroepbestel in leven gehouden en hebben wij, de media die op de vrije markt opereren, het nakijken. Als de publieke omroep alleen maar onnozele programma’s zou uitzenden, was dat nog tot daaraantoe; dan zou je slechts spreken van verkwisting van andermans geld. Maar in Hilversum worden ook goede programma’s gemaakt (achtergronden, analyses, interviews, discussies) en daar zijn budgetten voor gereserveerd waarvan wij slechts kunnen dromen. Dat laatste werd nog eens geïllustreerd tijdens de recente presidentsverkiezingen in Amerika. Kunt u zich een serieus tv-programma herinneren dat niet vanaf ‘de overkant van de grote plas’ (Peter Knegjens) verslag deed van de laatste ontwikkelingen? Het geld klotste tegen de studiowanden omhoog en er kwam geen eind aan.
Abboneer op een lidmaadschap
Flinke korting op een digitaal jaarabonnement
Sluit nu voordelig een abonnement af en maak kennis met de journalistieke kracht van HP/De Tijd. (Op elk moment opzegbaar.)
Word abonneeZo worden de gedrukte media onheus beconcurreerd, en de gevolgen zijn groot. Want de kwaliteitsjournalistiek wordt geacht de macht te controleren – een onmisbare bezigheid in een gezonde democratie – en als maar genoeg journalisten worden wegbezuinigd, komt deze bezigheid vanzelf in het gedrang. Je zou denken dat een intelligente man als minister Ronald Plasterk oog heeft voor deze ontwikkeling, maar tot op heden is hier geen sprake van. In zijn recente ‘Persbrief’ wordt van alles aangehaald, maar de kwestie waar het nu echt om gaat – zie hierboven – blijft onbesproken.
Het mooiste zou zijn als er een fundamenteel debat komt over de vraag of de publieke omroep moet blijven bestaan, maar deze gedachte verdient het om snel weer te verdwijnen. Want de marges van ‘het debat’ laten hier meestal niet toe dat over zulke wezenlijke zaken wordt gesproken. Daarom is het zinnig stil te staan bij het artikel dat zaterdag in de Volkskrant stond afgedrukt, geschreven door Geert Wilders en Martin Bosma (PVV). Maak de publieke omroep reclamevrij, aldus hun pleidooi. In de hoop dat deze vele miljoenen terechtkomen bij de media die ze echt nodig hebben. Dat is een uitstekend idee, en daarom is nu het woord aan de excellentie.
