De Nipkowprijs verklaard Waarin de VPRO altijd wint, ook als-ie niet wint.
Sinds een paar jaar is mediajournalist Henk van Gelder de voorzitter van de Nipkowschijf-jury. Daarvoor bestond die uit zo’n twintig adembenemend krom schrijvende beroepskijkers van lokale sufferdjes; het met één mond sprekende mediapolitburo. Thans bestaat de jury uit hooguit vijf journalisten van de landelijke pers. Dit jaar zat Jean-Pierre Geelen van de Volkskrant erbij. Wat bleef, is de reflex om de VPRO te laten winnen. Henk van Gelder noemde het in zijn inleiding een cliché dat de winnaars altijd dezelfden zijn, maar de statistieken vertellen een ander verhaal. In totaal werd de VPRO sinds 1973 twintig keer bekroond. Tussendoor was er ook ruimte voor een andere omroep. Het liefst de VARA, zoals in 2002 met Kopspijkers van Jack Spijkerman, of anders de NPS. De combinatie VPRO, NOS/NPS en VARA was in 38 jaar zelfs goed voor liefst 33 televisieprijzen. In 2005 gingen, onder voorzitterschap van Henk, drie van de vier mediaprijzen naar de VPRO. Slechts de radioprijs ging toen naar BNR.
Maar dit jaar was de KRO de gelukkige, met de televisieserie ‘t Vrije Schaep. Deze door Frank Houtappels geschreven vervolgserie haakt aan bij de klassieke KRO-televisieserie ‘t Schaep met de 5 Pooten uit 1969 van Eli Asser, indertijd nog met muziek van Harry Bannink. Asser was aanwezig bij de prijsuitreiking van de Nipkowschijf 2009 in Studio Plantage en poseert hier naast zijn opvolger Houtappels, die inmiddels een indrukwekkende erelijst heeft als schrijver van de televisieseries Hertenkamp, TV7 en het filmscenario van Ja zuster, nee zuster. Pierre ‘Kootje’ Bokma van de Schaep-cast was spoorloos, maar Jenny ‘Riek’ Arean stond in zijn plaats probleemloos het team van RTL Boulevard te woord. Over de commerciëlen gesproken: die mochten één keer de hoofdprijs komen ophalen. Dat was in 2002 voor Barend & Van Dorp – maar dat tweetal kwam uit de hoek van Vrij Nederland, en daarmee was alle gevaar van vulgariteit bezworen.
De onvermijdelijke VPRO kon ook dit jaar niet buiten de deur worden gehouden. De Prichett-prijs voor Beste Multimediaproductie ging naar Metropolis, en er was een eervolle vermelding voor Van Moskou tot Magadan van Jelle Brandt Corstius, op foto vijf naast zijn trotse vader Hugo.
Het harde nieuws van deze middag was dat de jury de Nipkowschijf 2009 eigenlijk aan Van Moskou tot Magadan had willen geven. Dat regisseur Hans Pool het jaar daarvoor al die Nipkowschijf had gewonnen met Van Dis in Afrika bleek een obstakel, waarna tweede keus KRO alsnog mocht opdraven. De stiefmoederlijke radioprijs ging dit jaar naar Martin imek voor imek ‘s nachts, dat nota bene alleen nog via internet te beluisteren is. Maar imek was er uitermate verguld mee, en hij maakte met zijn Oscarproductie van de Dolgelukkige Prijswinnaar een tour langs bijkans alle tv-stations.
