Optimisme
De Nederlandse krantenwereld nam deze week afscheid van de meest optimistische hoofdredacteur ter wereld: Jan Bonjer. Onder zijn leiding zakte de oplage van het Algemeen Dagblad van meer dan 600.000 naar nog nauwelijks 400.000, mislukte de fusie van het landelijke AD met (ooit) roemruchte regionale dagbladen als de Haagsche Courant en het Utrechts Nieuwsblad, kwam de redactie voor een tweede grote ontslagronde te staan en wist Bonjer toch telkens weer te wijzen op de zon achter al die donkere wolken.
Bij de bekendmaking van de laatste ontslagronde sloeg Bonjer door. Per 1 september moeten 124 van de 421 journalisten weg – een logisch gevolg van de daling in abonnee-aantallen en advertentiebezetting – en Bonjer meldde doodleuk dat hij met de overgebleven 297 een nóg betere krant zou gaan maken. Als Bonjer die 124 chefjes en sub-chefjes die blijkbaar toch onnodig werk zaten te doen eerder had weggestuurd, was de nood niet zo hoog geweest. Dus speldde hij zichzelf met die marketingkreet een brevet van onvermogen als manager op.
Journalistiek had hij de laatste tijd ook een handje van verkeerde regie. De foto van de verkeerde ‘Karst Tates’ na het Koninginnedagdrama was nog een dieptepunt van het soort dat wel overtrekt. De affaire-Wolfsen was dat niet. Bonjers hoofdredacteur in Utrecht, Arjeh Kalmann, zat bijna letterlijk op schoot bij de regenteske PvdA-burgemeester toen het AD diens integriteit onderzocht. Waar Bonjer als hoofdredacteur keihard had moeten ingrijpen om het gezicht van de onafhankelijke AD-journalistiek in Utrecht te redden door Kalmann meteen te ontslaan, plaatste hij de verslaggever die Wolfsen het leven zuur trachtte te maken over naar een ongevaarlijke plek.
Het persbericht waarin Bonjers vertrek bij het AD deze week bekend wordt gemaakt, kan overigens de geschiedenis in als de meest liefdevolle grafrede ooit. Bonjer heeft het schip in veilige haven (De Persgroep) gebracht, Bonjer kan eigenlijk niet gemist worden en PCM laat Bonjer met tranen in de ogen gaan. Aldus Bonjer en PCM-baas Groenewegen. Te hopen is dat het bedoeld is om ‘s mans eer te redden. Dat het afscheid van Jan Bonjer als hoofdredacteur van de vierde krant van Nederland keihard is afgedwongen door een meedogenloze saneerder uit Kobbegem. En dat na het AD nog wel een ingreepje of wat elders in de PCM-groep zal volgen. Er is behoefte aan daadkracht en snelheid. Dan kan dat Brinkman-rapportje meteen de la in.
Jan Dijkgraaf ([email protected])
