Nieuw, nieuw, nieuw
De eerste wekelijkse hitparade, Foon, was er al in 1960. Vanaf 1963 zond de VARA in het radioprogramma Tijd voor teenagers voor het eerst een top 10 uit, samengesteld op basis van telefonisch onderzoek onder platenwinkels in heel Nederland. De bekendste en oudste nog bestaande hitlijst ontstond na een bezoek van Joost den Draaijer – een alias van Willem van Kooten – aan de Verenigde Staten. Bij thuiskomst verzon hij de ‘Nederlandse Hitparade’ voor Radio Veronica. Op zaterdagmiddag 2 januari 1965 werd tussen twee en vier uur ‘s middags de eerste editie uitgezonden vanaf zendschip Norderney op de Noordzee. I Feel Fine van The Beatles was de eerste nummer 1 in het programma, dat in 1966 werd omgedoopt tot Veronica Top 40.
De uitzendingen hielden wekelijks miljoenen luisteraars aan de radio gekluisterd. Met het papieren overzicht – gratis verkrijgbaar bij de platenzaak – telde je mee af van 40 naar 1, waarbij niet zelden de cassetterecorder meeliep. Veel van de destijds gebruikte radiojingles – zoals de begintune, het ‘En dit is de nieuwe Alarmschijf’ en ‘Nieuw, nieuw, nieuw’ – worden nog steeds gebruikt door Radio 538, dat de Top 40 tegenwoordig uitzendt.
Met het succes van de Top 40 kwamen ook de concurrenten. Al in 1968 begon de VPRO op Hilversum 3 met de Hilversum 3 Top 30. Nadat Radio Veronica medio 1974 moest stoppen met uitzenden vanaf de Noordzee (‘The day the music died’), verhuisde de lijst korte tijd naar Radio Mi Amigo, voordat de TROS begin oktober van dat jaar de uitzending op zich nam. Toen Veronica toetrad tot het publieke bestel, kreeg de omroep in 1976 de hitlijst terug. Maar 3FM besloot in 1993 dat er nog maar voor één hitlijst ruimte was – de huidige Mega Top 50 -, en de Top 40 verhuisde naar Radio 538. De Top 40, Mega Top 50 en Single Top 100 zijn de bekendste, maar zeker niet de enige hitlijsten in Nederland. Zo heeft het alternatieve radiostation Kink FM de Kink 40.
