Bram Schilham (NOS) verloor goede vriend in Thailand: ‘De hoop vervloog’

Meneer Schilham, waarom een boek?
“Het was een zeer ingrijpende ervaring. Hoe tragisch en verschrikkelijk de uitkomst ook was, ik wilde het verhaal toch niet kwijtraken. Het was onderdeel geworden van mijzelf. Om de details niet te vergeten, besloot ik het voor mijzelf op te schrijven. De uitgever die daar van hoorde, stelde voor om het verhaal in boekvorm uit te geven. Na enig nadenken en overleg met de familie kwam ik tot de slotsom dat het wel een goed idee was: een mooi boek als eerbetoon aan een overleden vriend, die nog dagelijks wordt gemist.”

Hoe lang bent u bezig geweest met het schrijven?
“In totaal twee jaar. Zoiets schrijf je niet tussen de bedrijven door. Ik moest mij af en toe een periode afzonderen om verder te komen. Ook wilde ik mensen interviewen: ooggetuigen, deskundigen. Al met al kostte dat veel tijd, maar het had ook geen haast. Het moest vooral een zorgvuldig, respectvol boek worden. Dat is denk ik gelukt.”

Hoe lang duurde de zoektocht?
“Ik ben vlak na de ramp een week in Thailand geweest. Na een paar dagen was wel duidelijk geworden dat we Willem-Jan niet levend zouden terugvinden. Inmiddels waren we overgegaan op het zoeken naar een bevestiging van zijn dood, hoe verschrikkelijk dat ook was. Je zoekt toch naar zekerheid. Na een week zijn we teruggekeerd naar Nederland, overigens zonder resultaat.”

Hoe ging dat, die zoektocht?
“Je vertrekt naar het rampgebied met een sprankje hoop, al weet je dat het er slecht uitziet. Er was na twee dagen nog geen levensteken gekomen. Toch houd je je vast aan allerlei mogelijke scenario’s. Misschien lag hij bijvoorbeeld wel buiten bewustzijn in een ziekenhuis. Maar stapje voor stapje kwam de verschrikkelijke realiteit dichterbij. De hoop vervloog. Een zeer ingrijpend proces. Je stelt het moment waarop je nog maar één conclusie kunt trekken zo lang mogelijk uit, tot het niet anders meer kan. De hulp van de Thaise bevolking was enorm. Geheel belangeloos deden ze wat ze konden. Indrukwekkend. Het Rampen Identificatie Team deed z’n werk professioneel. Ze waren goed aanspreekbaar voor mensen zoals wij, die op zoek waren.”

Het eerste exemplaar wordt uitgereikt aan Jan Peter Balkenende. Nu al heimwee naar politiek Den Haag?
“Nee, dat is puur toeval. Ik had dat al afgesproken voordat ik wist dat ik Den Haag zou verlaten. Jan Peter Balkenende toonde zich vlak na de tsunami zeer betrokken bij de slachtoffers en de nabestaanden. Ik heb dat persoonlijk ervaren in Den Haag. Het leek mij een goed idee om hem, naast de familie van Willem-Jan, een eerste exemplaar van het boek te geven.”

Hoe ziet u uw nieuwe functie als klimaat- en energiecorrespondent en wat vindt u van de kritiek destijds op deze functie uit PVV-hoek?
“Dat valt een beetje buiten het bestek van deze vragen. Mijn boek staat helemaal los van mijn werkzaamheden voor de NOS. Maar ik wil natuurlijk wel zeggen dat ik met veel energie aan de nieuwe functie ga beginnen en dat ik het goed vind dat de NOS dit onderwerp tot een nieuwe prioriteit maakt. Klimaatonderhandelingen en energievraagstukken zullen de komende jaren prominent aanwezig zijn in de internationale discussie. Reden genoeg om daar journalistiek in te investeren. Waarmee de NOS geen stelling neemt in de discussie, om een misverstand weg te nemen dat kennelijk bij de PVV leeft.”