Had Geert het kunnen weten?
Het zijn moeilijke dagen voor Geert Wilders. PVV’er Eric Lucassen blijkt veroordeeld te zijn wegens ontucht met ondergeschikten én schijnt een voorkeur te hebben voor het plassen door brievenbussen. Maandagmiddag werd duidelijk dat hij desondanks in de fractie mag blijven. Veel gehoord misverstand dezer dagen: Geert had dit toch kunnen weten – de AIVD checkt toch alle Kamerleden? Nee dus. Maar verdient het dan wellicht aanbeveling om dit wél te doen? Haagse Post sprak inlichtingendienstenexpert Roger Vleugels. “Op verzoek van de formateur doet de AIVD een naslagonderzoek bij potentiële bewindslieden. Dat is geen screening, maar er wordt gekeken of een mogelijke minister in de bestanden voorkomt. Qua Kamerleden is de AIVD echter zeer terughoudend. Het volk moet het recht hebben iedere malloot in de Kamer te benoemen.”
Ondanks die terughoudendheid van de geheime dienst hebben Kamerfracties de mogelijkheid om ook zo’n naslagonderzoek te laten verrichten naar kandidaat-Kamerleden. ‘Normale’ partijen hebben een regionaal en lokaal netwerk, veel Kamerleden waren bijvoorbeeld eerst gemeenteraadslid. Een partij weet dan wat voor vlees ze in de kuip heeft.
Van Wilders is bekend dat hij zélf alle kandidaten uitkiest. “Toch denk ik dat Wilders, hem kennende, gebruik heeft gemaakt van de mogelijkheid om de AIVD zijn kandidaten te laten checken. Wilders heeft een bijzondere alertheid omdat hij geen gedonder in de winkel wil,” aldus Vleugels.
Dankzij de undercoveroperatie van HP/De Tijd-collega Karen Geurtsen weten we wat meer van Wilders’ selectieprocedure. Er waren twee klasjes die elke zaterdag in het Kamergebouw bijeenkwamen. “Geert was daar bijna altijd bij,” aldus Geurtsen. “Hij heeft dus echt wel zelf de gelegenheid gehad om Lucassen te peilen. Fleur Agema was verantwoordelijk voor de training van de kandidaten, maar Wilders heeft zelf alles onder controle gehouden.” Pikant detail: Wilders heeft eind vorig jaar een jonge vrouw aangenomen die als enige opdracht had alle kandidaten te screenen. Geurtsen: “Nu zegt hij dat hij geen geld had om iedereen te screenen. Dat lijkt me onzin. Hij heeft het gewoon niet goed gedaan.”
Maar er is volgens Vleugels nog een reden waarom de ‘rotte appel’ Lucassen niet eerder boven water is gekomen. “Ik vermoed dat Lucassens veroordeling wegens ontucht niet in ‘de boeken’ staat. Het vergrijp vond plaats in 2002 en hij kreeg een milde straf: één week detentie. Dat valt onder de zesjarentermijn – die melding duikt dan niet meer op.” Dus Wilders had het niet kunnen weten? “Het lijkt erop dat Lucassen dit bewust heeft stilgehouden.”
Desondanks is de AIVD wel actief in de Tweede Kamer. “Dat is sinds de komst van de LPF. Er zaten daar een paar rare types tussen en de AIVD is toen gaan kijken naar de procedures. Op wat voor manier gaat de Kamer om met bijvoorbeeld vertrouwelijke documenten?” Dus de AIVD doet niet uit eigen initiatief onderzoek naar Kamerleden en bewindslieden? “In principe niet.” Toch heeft de dienst een keer een steek laten vallen. “Dat was met de kwestie rondom LPF-staatssecretaris Philomena Bijlhout.
Zij bleek, ondanks haar eerdere ontkenning, toch lid geweest te zijn van de militie van Desi Bouterse.
In mijn opinie hadden ze dat moeten weten.”
Vleugels heeft tenslotte nog een filosofische gedachte. “Stel nou dat de AIVD tegen de formateur zegt: deze kandidaat-minister raden wij af op basis van onze bestanden. Die informatie is niet openbaar en wordt naar alle waarschijnlijkheid mondeling overgebracht. Dat betekent dat de geheime dienst dus invloed heeft op de formatie.”
Inderdaad, dat is iets om goed over na te denken.
