Man & Post
Hoewel er zat auteurs zijn die met enige regelmaat grappige zinnen schrijven, zijn er weinig romans die je in de eerste plaats als ‘komedie’ zou karakteriseren. Vermakelijk, humoristisch, zulke termen kom je vaak genoeg tegen in de kritieken. Maar hilarisch? Zelden.
In Het Boek Ont, zijn vijfde boek, zorgt Anton Valens voor minstens één harde lach per pagina. Het uitgangspunt is op zichzelf al sterk: Isebrand Schut, professioneel nietsnut en underachiever, besluit een zelfhulpgroep op te richten voor mensen die hun post niet durven openen: Man & Post.
Isebrands oproep trekt een paar lotgenoten aan, onder anderen een Limburger die van de wietplantage in zijn huiskamer af wil, en Cornelis Meckering, een voormalige organisatieadviseur en ex-scharrel van Isebrands moeder. Meckering is net zo’n idioot als de rest, zij het met een overschot aan energie en inspiratie, en een talent voor bizarre projecten. Hij probeert Isebrand, maar eigenlijk ook de hele zelfhulpgroep, uit een soort mentale coma te wekken.
Het groepje hele en halve uitkeringstrekkers en hun schijnbaar ongeneeslijke luiheid laten je soms terugdenken aan John Kennedy Toole’s A Confederacy of Dunces – misschien wel dé literaire komedie.
Niet alleen Meckering, Isebrand en de randfiguren overtuigen, ook Valens’ observaties zijn vaak verrassend treffend. De stijl en woordkeuze lijken soms wat houterig, maar op de een of andere manier past het perfect. Een ‘vlotte’ toon had gevloekt met de personages.
Hoogtepunten in de roman (niet dat er echt zwakke plekken zijn) zijn de sessies van Man&Post:
“Hoe staat het met je post?”
“De maandspecificatie van de SD, een paar aanmaningen en iets van een deurwaarder of zoiets. ‘ONMIDDELLIJK OPENMAKEN’ staat op de envelop.”
“Wat je niet hebt gedaan.”
“Daarvoor zit ik bij Man&Post,” verdedigde Jean-Luc zich plotseling fel. Zijn zwakke punt was, naar eigen zeggen, zijn ‘onverschilligheid’: “Als ik ergens geen zin in heb, word ik onverschillig.”
Voor zulke stukken had Toole zich niet geschaamd.
Anton Valens: Het Boek Ont. Atlas-Contact, €19,99. Ook via ako.nl.
