De Omgekeerde Boekentoptien
Op Koninginnedag kun je op de diverse vrijmarkten heel precies zien van welke boeken we in Nederland tabak hebben gekregen. Met behulp van een landelijke, op 30 april 2011 gehouden steekproef zet HP/De Tijd de meest frequent gedumpte titels op een rijtje. Uw attentie graag voor… de Omgekeerde Boekentoptien!
1. Connie Palmen: De wetten
Romandebuut uit 1991 van de latere beroepsweduwe. Kan vaak in nieuwstaat worden aangetroffen, wat er doorgaans op duidt dat de eigenaar niet verder is gekomen dan de eerste bladzijden.
2. Kader Abdolah: De kraai
Boekenweekgeschenken doen het altijd goed op vrijmarkten, maar het wangedrocht De kraai (2011), door menig criticus de grond in geschreven, slaat alles.
3. Morris Fishbein: De medische vraagbaak voor het gezin
Bruna-editie (1974) van The Handy Home Medical Adviser. Fungeerde jarenlang als gratis welkomsgeschenk voor nieuwe leden van boekenclub ECI. En dat waren er zo’n dertig jaar geleden meer dan een miljoen, dus ga maar na.
4. Geert Mak: De eeuw van mijn vader
Megaseller (1999) van ’s lands populairste amateur-historicus. Werd rond de eeuwwisseling op zeer grote schaal cadeau gedaan aan op leeftijd geraakte (groot)vaders, die nu evenwel beginnen te overlijden. Gevolg: veel (klein)zonen en (klein)dochters krijgen hun Mak retour en zetten ‘m – want wat moet je er anders mee? – maar gelijk op straat.
5. L. de Jong: Het Koninkrijk der Nederlanden in de Tweede Wereldoorlog
Het veertiendelige geschiedwerk van Loe de Jong – tussen 1969 en 1991 verschenen in maar liefst 29 banden – kampt met hetzelfde probleem als De eeuw van mijn vader: de oorspronkelijke eigenaren verwisselen de laatste jaren en masse het tijdelijke met het eeuwige. Dat Het Koninkrijk inmiddels ook online is te raadplegen op de site van het Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie (NIOD), maakt de situatie er uiteraard niet beter op.
6. Anja Meulenbelt: De schaamte voorbij
Grootste bestseller (1976) van de Tweede Feministische Golf. Vormingswerk, paarse tuinbroeken, zwaarbehaarde maoïstische lesbiennes, vrouwenpraatgroepen, jasmijn-thee, katten die ‘Miepie’ heten: the whole damn thing.
7. Diverse auteurs: Vliegende Schotels en andere Raadsels van het Heelal
Plaatwerk (1978) van het verzendhuis Lekturama, dat in de jaren zeventig tal van soortgelijke boeken (De Landen der Wereld en hun Beschaving, Koningen van het Dierenrijk, Beroemde Ontdekkingsreizigers etc. etc.) wist te slijten, steevast met behulp van schreeuwerige advertenties op de achterpagina’s van tv-gidsen.
8. Rien Poortvliet: Leven en werk van de kabouter
Populairste, maar liefst 61 keer herdrukte boek (1976) van de tekenaar Rien Poortvliet, tevens gespecialiseerd in realistische natuur- en jachttaferelen. Wie (schoon)ouders had met zijn werk op de boekenplank, schaamde zich destijds dood.
9. Groot Nieuws Voor U
Tenenkrommende want ‘toffe’ vertaling van het Nieuwe Testament (1972), werd tot ver in de jaren negentig op grote schaal gratis verspreid voor evangelisatie-doeleinden – dus vandaar.
10. Pim Fortuyn: De puinhopen van acht jaar Paars
Laatste, in april 2002 gepubliceerde boek van professor Pim. Kon en kan niet in de schaduw staan van zijn magnum opus De verweesde samenleving (1995) en werd massaal gedumpt toen de LPF bij machte bleek nóg grotere puinhopen aan te richten dan Paars.
