Geert Wilders is de grote winnaar van de eerste fase van de kabinetsformatie
Dat Geert Wilders geen premier mag worden van de andere drie partijen, is op minstens drie manieren een godsgeschenk voor hem. Maar wie wordt het dan wel? Ilja Leonard Pfeijffer over een van de kandidaten die wordt genoemd: 'Erger kan natuurlijk niet, maar ik ben bang dat dat een waarschijnlijk scenario is.'
Het beeld dat is blijven hangen is dat Geert Wilders, nadat hij, indachtig het landsbelang, zuchtend verregaande concessies heeft gedaan aan zijn halsstarrige onderhandelingspartners op zo goed als alle beleidsterreinen en speerpunten van zijn verkiezingsprogramma, op hartvochtige wijze het premierschap is ontfutseld. Hij heeft actief bijgedragen aan deze beeldvorming door zich voor de televisiecamera’s te beklagen dat hem op onrechtvaardige wijze het democratische recht is afgepakt om premier te mogen worden. Wilders weet ook heus wel dat er geen democratisch recht op premierschap bestaat, omdat de Nederlandse constitutie niet voorziet in een direct gekozen premier, en dat we hooguit kunnen spreken van het gewoonterecht dat de grootste partij de premier levert, waarvan in het verleden overigens een paar keer is afgeweken, maar dat zijn details. Wat blijft hangen, is zijn slachtofferschap.
Daarmee is Geert Wilders de grote winnaar van de eerste fase van de kabinetsformatie. De verregaande concessies die hij heeft gedaan, nemen in de publieke opinie niet de vorm aan van nederlagen maar van bewijzen voor zijn verantwoordelijkheidsgevoel. Aan hem heeft het niet gelegen als het misgaat en als het goed gaat, zal dat dankzij hem zijn. Inhoudelijk kan hij zich deze concessies permitteren, omdat de rechtse partijen waarmee hij aan het onderhandelen is uit electorale overwegingen bij voorbaat al grote delen van zijn verkiezingsprogramma hadden overgenomen. Zij zijn zover naar hem opgeschoven dat hij op zijn beurt zonder gezichtsverlies een beetje naar hen kan opschuiven. Hoewel hij lang is uitgesloten, was hij al een machtsfactor, omdat andere rechtse partijen zo bang waren voor zijn electorale aantrekkingskracht dat ze zijn punten hebben overgenomen, en wat hij nu gewonnen heeft, is dat het vanwege zijn uitbundige vertoon van verantwoordelijkheidsbesef ondenkbaar is geworden dat hij ooit opnieuw wordt buitengesloten. Hij is niet langer onaanraakbaar.
Paywall
Wilt u dit artikel lezen? Word abonnee, vanaf slechts 5 euro per maand.
Lees onbeperkt premium artikelen met een digitaal abonnement.
Kies een lidmaatschap
