Spring naar de content

Vandaag zal blijken: Spanje is nog groter probleem dan Griekenland

In Spanje is – economisch gezien – de laatste jaren elke dag belangrijk, maar sommige dagen zijn toch nog belangrijker dan andere. Vandaag is er zo een: premier Rajoy komt met het budget voor komend jaar. De vraag is niet óf maar hoeveel verkiezingsbeloften hij zal moeten breken om het de rest van Europa een beetje naar de zin te maken.

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën:
Geschreven door: Dr. Doom

Wat het ook wordt, het is niet genoeg. Terwijl wij het hier hebben over de mate waarin onze pensioenen worden gekort, overwegen ze in Spanje nog maar net de pensioenen te bevriezen. Ik heb het al eens eerder geschreven: de burgers in landen waarin de pensioenen niet daadwerkelijk zijn afgefinancierd, zoals in ons onvolprezen stelsel, zijn veel beter af. Daar neemt de regering de lasten elk jaar in de begroting mee, zo ook in Spanje. Geen gedoe met rekenrentes.

Spanje is eigenlijk een Europa in Europa met die zeventien autonome regio’s die in 1978, na de dood van dictator Franco, ontstonden. Op dat moment een briljante greep, zoals ook het herstellen van de monarchie. Een koning is doorgaans toch onschuldiger dan een totaalheerser, het kost hooguit een olifant af en toe het leven. Bovendien, na de dood van dictator Tito in Joegoslavië hebben we gezien wat er gebeurt als een samenraapsel van regio’s, waarvan iedereen dacht dat ze een land vormden, niet direct tot nieuwe afspraken kunnen worden gebracht. Dan moeten zelfs de Amerikanen bombarderen en loopt de koepel van Scheveningen vol.

Jammer genoeg is het niet langer 1978, de wereld ziet er heel anders uit. In Spanje worden kostbare weeffouten duidelijk. Het gemor van de rijke regio’s begint dat van de arme te overstemmen en zo hoort het ook in tijden van economisch onheil. Wie betaalt bepaalt, solidariteit wordt nog een opnieuw bekeken, vooral als de werkloosheid zo’n 25 procent bedraagt.

Door al dat geritsel van Mario Draghi c.s. is bij de Spaanse regering de indruk ontstaan dat ze de problemen ook nog zelf de baas kunnen. De rente op Spaanse staatsleningen nam de afgelopen weken flink af.  Maar de effecten van die door de centrale banken van Europa en de Verenigde Staten uit de hoed getoverde konijnen duren steeds korter en dus loopt de Spaanse rente nu weer gewoon op.

Geen wonder, met het vooruitzicht op méér geld neemt niet noodzakelijkerwijze het gevoel voor urgentie toe, zeker niet in Spanje. Rajoy zou een zo langzamerhand noodzakelijke hulpvraag – zonder zo’n vraag en de daarmee samenhangende verplichtingen komt er geen geld – willen uitstellen tot na 21 oktober, dan zijn er verkiezingen in Galicië en Baskenland die hij niet wil verliezen. Het is een vorm van cliëntelisme die in Spanje, net als in andere zuidelijke landen, de manier is geworden om kiezers te winnen. Met economisch gezien dramatische gevolgen. Zo voorzien de armste regio’s in werk voor 55 procent van alle Spaanse ambtenaren en zijn ze verantwoordelijk voor een derde van alle overheidsuitgaven.

En u maar denken dat zoiets alleen in Griekenland ellende veroorzaakt. Nee dus, het is normaal in Spanje, Italië en in mindere maar ook ernstige mate in Frankrijk. Dus: als Griekenland al een onoplosbaar probleem is, wat dan te denken van landen die vele maten groter zijn?

Over Dr. Doom
Dr. Doom is een pseudoniem. Als belegger is hij verantwoordelijk voor het beleggingsbeleid van Beleggingsvereniging Fibonacci. Op het moment van het schrijven van deze column heeft de vereniging posities in Ahold, Akzo Nobel, DSM, KPN, Shell en Unilever en is (even) Long in de AEX. De positie in de AEX is kortlopend en wisselt regelmatig. Die kan dus nu al anders zijn.

———
Volg HP/De Tijd ook op Twitter.