Falcone en Borsellino, de anti-maffiarechters
In aanloop naar de uitspraak in het Marengo-proces schetst antropoloog en criminoloog Hans Werdmölder, auteur van het boek De Zaak Ridouan T., in een vierdelige serie de opkomst van de maffia in Nederland. Deze week het derde deel over de vermoorde maffiabestrijders Giovanni Falcone en Roberto Borsellino. Plus: welke lessen kunnen de Nederlandse maffiabestrijders trekken uit de methode-Falcone?
‘Onderzoek doen naar de maffia valt te vergelijken met het oversteken van een mijnenveld,’ zijn de profetische woorden van Giovanni Falcone (1939-1992) in een gesprek met de Franse journaliste Marcelle Padovani. ‘En wij praten erover waar het maar kan,’ grapt hij.
Eind jaren tachtig en begin jaren negentig was Giovanni Falcone een baanbrekend onderzoeksrechter. Hij werkte nauw samen in een pool met andere maffiabestrijders, onder wie zijn studievriend en collega Roberto Borsellino. Door zijn vele gesprekken met Tomasso Buscetta en andere spijtoptanten had Falcone geleerd zich te verplaatsen in de levens van de maffiosi. De maffiosi zijn, aldus Falcone, te herkennen aan het gedrag van haar leden, het belang dat wordt gehecht aan de maffiafamilie, de bijzondere rituelen en gebruiken en aan haar code van gehoorzaamheid en zwijgen. Het gebruik van geweld en intimidatie is altijd nadrukkelijk aanwezig. Als magistraat en toegewijd onderzoeker moet je op zoek gaan naar belangrijke clues; dat zijn kleine aanwijzingen zoals bankafschriften, vliegtickets, foto’s en vingerafdrukken, die kunnen leiden tot het vaststellen van veel bredere verbanden. ‘Elk detail heeft zijn betekenis en houdt verband met andere gebeurtenissen in een logisch patroon,’ zegt Falcone in het interview met Padovani. Het concept ‘follow the money’ leidt bovendien tot onvermoede en soms opmerkelijke verbanden. En verder moest je boeven met boeven vangen. Dat was de geboorte van het idee van ‘de kroongetuige’. Iemand die van binnenuit de organisatie kan vertellen wie, hoe en wanneer de maffia werkt. Kroongetuigen zijn vooral nodig om te bepalen wie achter de schermen aan de touwtjes trekt. Zijn werkwijze zou bekend worden als de ‘methode-Falcone’.
Paywall
Wilt u dit artikel lezen? Word abonnee, vanaf slechts 5 euro per maand.
Lees onbeperkt premium artikelen met een digitaal abonnement.
Kies een lidmaatschap
