Onze sancties maken het Iraanse volk wanhopig
We horen maar weinig over het effect van de sancties tegen Iran die zowel door de VS als Europa werden opgelegd. We weten dat ze er zijn maar wat wordt er mee bereikt? De dreigende taal van president Mahmoud Ahmadinejad gericht op rest van de wereld is er niet minder door geworden.
Het lijkt erop dat Iran met cyberaanvallen speldenprikken uitdeelt maar zeker weten we het niet. En hoe effectief ze zijn, weten we nog minder. Intussen loopt de spanning tussen de VS en Israël achter de schermen op. Wel of niet nú bombarderen, die veronderstelde nucleaire installaties?
Afgelopen maandag klapte de wisselkoers van de Iraanse rial ten opzichte van de dollar met meer dan 20 procent in elkaar. Aan het eind van de dag moest je zo’n 34 rials voor één dollar betalen, eerder kostte een dollar 24 rial.
Dat lijkt op het eerste gezicht een ver van mijn bed-show maar het zou wel eens veel meer kunnen blijken te zijn. Sinds het importverbod voor Iraanse olie in een groot deel van de wereld, liep het land al meer dan 50 miljard dollar aan olie-inkomsten mis. Eind 2011 had Iran dollar-reserves van ruim 100 miljard waarmee ongeveer 13 maanden aan reguliere import kon worden betaald.
Hoe belangrijk is dat?
Het betekent dat het moment waarop Iran niet langer in staat zal zijn zijn import in dollars te betalen, steeds dichterbij komt. Een ander betaalmiddel dan de dollar accepteert de internationale handel niet. Het rechtstreeks ruilen van olie – via een A-B-C-handelsroute – tegen goederen zou nog een optie zijn maar de landen die het aandurven moeten ook weer vrezen voor sancties. De man in de straat merkt het aan de prijzen van zijn boodschappen, voor zover goederen uit landen komen die deelnemen aan de sancties, worden ze onbetaalbaar. Als ze al te koop zijn want vanwege de sancties kan dat in elk geval niet meer rechtstreeks. Daarom sluiten steeds meer winkels in Teheran en breken er rellen uit.
Natuurlijk kan Ahmadinejad op een zeker moment kiezen voor een vlucht naar voren. Tot nu accepteert het volk in overwegende mate zijn uitleg dat het allemaal door de Verenigde Staten komt. Maar uiteindelijk stemt een Iraniër – net als iedereen – met zijn voeten als zijn primaire levensbehoeften onbetaalbaar worden. Er is daar nog wel wat bruikbare ervaring als het gaat om het omverwerpen van een bewind. Maar voordat het zover komt kan een onvoorspelbare actie van Ahmadinejad Israël aanleiding geven toe te slaan. Voor het westen vertegenwoordigen economische sancties een vreedzame oplossing.
Maar het moet nog blijken of dat ook echt zo is.
Over Dr. Doom
Dr. Doom is een pseudoniem. Als belegger is hij verantwoordelijk voor het beleggingsbeleid van Beleggingsvereniging Fibonacci. Op het moment van het schrijven van deze column heeft de vereniging posities in Ahold, Akzo Nobel, DSM, Heineken, KPN, Shell en Unilever en is (even) Long in de AEX. De positie in de AEX is kortlopend en wisselt regelmatig. Die kan dus nu al anders zijn.
———
Volg HP/De Tijd ook op Twitter.
