Spring naar de content

De participatiesamenleving: Rutte is de nieuwe Drees

Nederland moet veranderen van een verzorgingsstaat in een participatiesamenleving. Dat zei de minister-president gisteren bij monde van de koning. Wat betekent dat eigenlijk, een participatiesamenleving?

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën:
Geschreven door: Matthias Pauw

Door een constructieve bril zie ik een scherp beeld van een samenleving waarin iedereen meedoet. Als ik niet flauw doe, dan werkt iedereen naar vermogen mee aan een betere maatschappij. In de participatiesamenleving klagen we niet over de marginale sociale status van onze virtueel ongesoldeerde ‘immigrantenbanen’ en iedereen vrijwilligt in het weekend in de verzorgingstehuizen, gehandicaptenzorg en sportverenigingen. De ideale samenleving die de verzorgingsstaat onnodig maakt. Dit is in feite de samenleving die zowel SP als VVD zouden prefereren boven de huidige, boven alles.

Het probleem van deze participatiesamenleving is dat het een utopie is. Helaas kunnen we niet allemaal meekomen, is het lang niet voor iedereen weggelegd om te participeren en is het een gegeven dat ook niet iedereen het wil. Juist daarom is de verzorgingsstaat in het leven geroepen. Om de rafelranden van de onvolbrachte utopie af te vijlen.

Weerstand
Maar nu is alles te duur. De zorg, de AOW, de WIA, de bijstand, etc. We verdienen te weinig om het allemaal op te kunnen brengen. Indexeren en compenseren zijn woorden uit het verleden. De verzorgingsstaat uitkleden uit financiële nood heet blijkbaar ook werken aan een participatiesamenleving. Deze vorm roept weerstand op. En terecht.

In deze context is de participatiesamenleving een verhullende term voor verschraling van de voorzieningen en herintroductie van de klassenmaatschappij. Een maatschappij waarin je voor een fatsoenlijke oude dag afhankelijk bent van centen of familie, die dan ‘participanten’ moeten gaan heten.

Mark Rutte is de nieuwe Willem Drees
Maar Rutte en Dijsselbloem hebben ons verzekerd dat dit niet het geval zal zijn. Dit zegt iets over de intenties van de regering, hoewel het geen garanties zijn. De taalkundige keuze impliceert onnodig veel meer dan er werkelijk aan de hand is en schept paniek. De sociale voorzieningen blijven bestaan, ook al is er minder geld beschikbaar. Natuurlijk zijn de bezuinigingen pijnlijk, maar ze zijn ook noodzakelijk, juist om de verzorgingsstaat te behouden. De participatiesamenleving van Rutte en Dijsselbloem is gewoon de verzorgingsstaat waar iets minder geld beschikbaar is. Geen revolutie.

De operatie Rutte-Dijsselbloem is goed beschouwd een Dreesiaanse onderneming vanuit de overtuiging dat iedereen in Nederland een fatsoenlijk bestaan moet hebben maar dat “niet alles kan en zeker niet alles tegelijk”.