Waarom we blij mogen zijn met de afhankelijkheid van Russisch gas
Nu de relatie tussen Europa en Rusland hand over hand verslechtert, keert Rusland zich tot China in de hoop de handel met deze superbuur op te drijven. Maar China zal de Russen weinig soelaas bieden, ze zullen voorlopig economisch afhankelijk blijven van Europa. Andersom is Rusland voor Europa een onmisbare leverancier van gas. En dat is maar goed ook.
Rusland draait economisch gezien bijna volledig op de export van gas naar Europa. Poetin lijkt dat ook te beseffen en richt zich inmiddels meer op Azië, waar China de grootste speler is. Zo tekenden de twee landen in mei een deal voor de aanleg van een pijpleiding waardoor vanaf 2018 grote hoeveelheden gas naar China zullen stromen.
Toch zal China nooit de handelspartner voor Rusland kunnen zijn die Europa is. De relatie tussen Europa en Rusland is er een van wederzijdse afhankelijkheid, en China zal voor grondstoffen niet snel afhankelijk worden van Rusland. Zo tekende de Aziatische grootmacht recentelijk ook een gasdeal met Turkmenistan, die in omvang de deal met Rusland overtreft. Het lijkt erop dat Rusland voor China niet meer zal worden dan een van de vele handelspartners, en zal blijven onderdoen voor de EU en de VS, handelspartners waarnaar China ontzettend veel exporteert.
Rusland lijkt daarom voor het leeuwendeel van zijn inkomsten voorlopig aangewezen te blijven op de Europeanen. En andersom zal Europa voorlopig afhankelijk blijven van Russisch gas. Ondanks al het gesteggel binnen Europa bij het opstellen van sancties tegen Rusland – waarover wij al eerder schreven – lijkt het de EU menens te zijn waar het aankomt op het verkleinen van de afhankelijkheid van Russisch gas. Zo wil men de gasbehoefte terugschroeven door het verbruik efficiënter te maken en wil men zich meer op duurzame vormen van energie richten. Initiatieven die naar in het meest gunstige geval een besparing in gasverbruik van zo’n 33% opleveren, niet genoeg om het zonder Russisch gas te kunnen stellen.
Rusland en de EU lijken beide van plan om in de toekomst te diversifiëren. Rusland door andere afnemers van gas te zoeken en de EU door andere bronnen van energie aan te boren (al dan niet letterlijk). Maar de onderlinge afhankelijkheid zal groot blijven en dat is maar goed ook, economische afhankelijkheid is misschien wel de voornaamste reden dat er niet naar de wapens wordt gegrepen wanneer de gemoederen hoog oplopen.
Hoewel het geen garantie is voor vrede (WOII brak ook uit in een periode waarin veel werd gehandeld binnen Europa), hebben landen die in de toekomst verwachten met elkaar te zullen handelen doorgaans weinig trek hebben in een vechtpartij.
Lang zo gek nog niet dus, dat Russische gas.
