Europese privacywaakhonden: onderzoek ook WhatsApp
Terwijl een aantal Europese privacywaakhonden (eindelijk) de krachten bundelen om te onderzoeken hoe Facebook de rechten van de Europese burgers schendt, zet Facebook de eerste stappen om WhatsApp – de berichtendienst die Facebook een jaar geleden overkocht – te integreren in de eigen applicatie. Die Europese waakhonden zouden er dus goed aan doen in dat onderzoek ook WhatsApp even ‘mee te nemen’.
Het College Bescherming Persoonsgegevens (CBP) doet al vele maanden onderzoek naar de nieuwe gebruiksvoorwaarden van Facebook die eind januari door het bedrijf zijn opgelegd aan de gebruikers. Nederland werkte daarin samen met België, dat vorige week al de opzienbarende conclusies van eigen onderzoek aan de wereld prijsgaf. Zo bleek Facebook via een aantal trucs zo ongeveer de hele internetgemeenschap in de gaten te houden. Ook Duitsland, Italië en Spanje hebben zich aangesloten bij het onderzoek naar privacyschending en het overtreden van Europese wetten, meldde Wall Street Journal vorige week.
Het Nederlandse CBP is zelfs uitgeroepen tot de leider van het onderzoekscollectief, hoewel de eigen website daar tot dusver in alle Europese talen over zwijgt. Het onderzoek richt zich op de vraag of Facebook gegevens van zijn gebruikers, en dat zijn er alleen in Nederland al meer dan 9 miljoen, te gebruiken (lees: te verhandelen) zonder dat daar expliciet toestemming voor is verleend door de gebruiker zelf. Dan gaat het niet alleen, zoals weleens wordt gedacht, om commercieel gebruik van foto’s, maar ook bijvoorbeeld reis- en locatiegegevens. Over een tijdpad voor het onderzoek is nog niets bekend, al willen de Belgen eind april wel een conclusie kunnen trekken.
Het belang van dergelijk onderzoek lijkt alleen maar groter, nu Facebook aankondigt WhatsApp te willen integreren in de nieuwste versie van de eigen applicatie voor Android-toestellen. Facebook kocht WhatsApp een jaar geleden, wat tot veel ongerustheid leidde onder gebruikers. Zij vreesden dat Facebook de berichtendienst zou gaan besturen, met alle gevolgen voor de toen ook al illusionaire ‘privacy’. Het bedrijf WhatsApp zwoer destijds dat er echt niets zou veranderen. Niets lijkt minder waar.
De integratie komt er op neer dat op de Facebook-app een knop komt te staan waarmee je posts, foto’s, video’s en geluidsfragmenten direct kunt doorsturen naar je WhatsApp-contacten. Dat kon al met de eigen Facebook Messenger-applicatie, maar die wordt veel minder gebruikt. De grote vraag is natuurlijk: hoe ver zal die integratie gaan? Kun je straks alleen nog whatsappen als je een Facebookaccount hebt? Worden je Facebookvrienden automatisch je WhatsApp-contacten, en andersom? En komen je posts en berichten straks op één grote stapel terecht? En misschien nog wel belangrijker: wie heeft er nog meer toegang tot een dergelijke stapel?
Geert Poorthuis is boekhandelaar en schrijft regelmatig voor HP/De Tijd over recente ontwikkelingen op cultureel en technologisch gebied.
