Amazon onderzocht op gebruik wurgcontracten – het zal ze worst wezen
Of ze op het hoofdkantoor van Amazon zijn geschrokken van het onderzoek dat de Europese Commissie heeft ingesteld naar de handelspraktijken van het bedrijf met e-books is zeer de vraag. Niet alleen zal het vele jaren gaan duren voordat het onderzoek is afgerond. Tegen de tijd dat er überhaupt uitkomsten zijn, is de markt voor digitale boeken radicaal veranderd. Individuele e-books vormen dan nog maar een klein deel van de omzet.
De Europese Commissie verdenkt Amazon ervan wurgcontracten te sluiten met uitgevers, waardoor het voor hen onderling onmogelijk is om als concurrent een bestaan op te bouwen. Zo zouden uitgevers verplicht zijn om aan Amazon te melden wanneer andere partijen bijzondere aanbiedingen doen. Bovendien heeft Amazon in de contracten vastgelegd dat het bedrijf onder alle omstandigheden de beste prijs krijgt. Uitgevers gaan akkoord met de contracten omdat Amazon nu eenmaal op het gebied van e-books de grootste speler te wereld is. Het onderzoek van de EC richt zich voorlopig op de de twee grootste markten voor e-books in Europa, die in het Engels en het Duits. Mocht Amazon schuldig worden bevonden, dan riskeert het een boete die kan oplopen tot tien procent van de jaaromzet. In Amazons geval gaat het dan om miljarden.
Dat de markt van e-books heftig in beweging is werd de afgelopen maanden ook in Nederland duidelijk: de initiatieven voor het ‘nieuwe lezen’ rolden bijkans over elkaar heen. Bruna kwam met Bliyoo, een ‘all-you-can-read’-abonnement dat toegang biedt tot enkele tienduizenden boeken en de initiatiefnemers van Elly’s Choice breiden hun abonnementen uit via RTL en de ANWB. De tijd zal moeten uitwijzen werk model de lezers het meest aanspreekt, het onbeperkte aanbod van Bliyoo voor een tientje per maand of de tien boeken per maand van Elly’s Choice voor 3 euro. Amazon zelf, dat nota bene op de verkoop van e-books verlies leidt, heeft ook een abonnementsdienst, maar die is in Nederland (nog) niet beschikbaar.
Ook Tom Kabinet, de belhamel onder de e-bookverkopers, doet weer van zich spreken: het heeft gisteren een leesclub gepresenteerd. Leden van die club kunnen een e-book uit het aanbod van Tom Kabinet kopen voor 1,75 per stuk. Dat (legale, hopen wij) e-book is dan eerst door een ander lid ‘gedoneerd’ aan Tom Kabinet, waarmee het bedrijf opnieuw tracht een tweedehands markt voor e-books te creeren.
In het begeleidende persbericht constateert Tom Kabinet dat er bij de introductie van e-book op het gebied van prijzen een ‘weeffout’ is gemaakt: uitgevers en boekhandelaren vragen voor een e-book ongeveer even veel als voor een papieren boek. Om die reden is het e-book nooit echt doorgebroken. Die constatering is op deze plek al enkele malen gedaan.
