Spring naar de content

Uit de boekenkast van Ivanka Trump: het ‘monster’ Ayn Rand

Met internationale aandacht voor Ivanka Trump zijn enthousiaste twitteraars een blik gaan werpen op het Twittergedrag van de presidentsdochter. Een oude tweet van Ivanka werd van stal gehaald en deed flink wat stof opwaaien op het platform. Het betrof een aan literair en filosofisch icoon Ayn Rand toegeschreven quote.

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën:
Geschreven door: Nico Hofstra

Deze tweet uit 2014 van Ivanka Trump, de Amerikaanse presidentsdochter, zou een nieuw bewijsstuk zijn van haar onfeministische houding. Het is niet haar eerste misser in de ogen van feministisch Amerika. U zag haar onlangs nog in het nieuws voorbijkomen. In een paneldiscussie op de G20-top in Berlijn voerde ze een feministisch betoog over het belang van vrouwen in hoge functies.

Ivanka Trump

Onder anderen Bondskanselier Angela Merkel en koningin Máxima namen deel aan het gesprek. “Ik luister, ik leer en ik onderzoek op welke manieren het mogelijk is om een impact te hebben,” aldus dochter Trump die een adviserende rol in het Witte Huis bezet.  Critici noemen de uitspraken van dochterlief Trump in combinatie met de denigrerende tweet ‘ongelooflijk’ en ‘feministisch falen’. The Daily Beast-redacteur Lizzie Crocker onderstreept met name haar slechte pogingen om concrete uitspraken te doen: “Ze is er niet in geslaagd duidelijk te maken hoe de economische macht van vrouwen op wereldniveau kan worden bereikt”.

Egoïsme

De Ayn Rand-quote zou volgens het commentaar op de tweet een nieuw bewijs zijn van de onfeministische houding van de presidentsdochter. Het gedachtegoed van Rand is in de eerste plaats gericht om egoïsme en het verdienen van geld. Het opkomen voor vrouwenrechten zou niet in dat plaatje passen. Zo betoogde ook de Amerikaanse talkshowhost John Oliver.

De tekst gaat verder onder dit filmpje. 

Dit maakt de keuze voor een quote van de niet-feministische Ayn Rand door Ivanka Trump interessant. Volgens Sarah Churchwell, professor Amerikaanse Literatuur aan de Universiteit van Londen, zou de quote overigens onterecht zijn toegeschreven aan Rand. “Ayn Rand heeft dat eigenlijk nooit gezegd,” schrijft ze. “Ayn Rand was een monster,” voegde ze eraan toe.

Monster

Een nadere blik op het ‘monster’ leert dat Ayn Rand in 1905 werd geboren in Sint-Petersburg en als Russische emigrant in 1982 stierf in New York. Als filosofe is zij grondlegger van het ‘objectivisme’, als literair boegbeeld is ze bekend als schrijfster van boeken als The Fouintainhead en Atlas Shrugged. Beiden zijn eerder bewerkt voor film, televisie en theater.

In Nederland zien we Rand soms vluchtig voorbijschieten, zoals die keer dat Freek de Jonge verwonderd toekeek hoe een rechtse student politicologie met een vertaling van Atlas Shrugged bij DWDD aanprees. Geïnspireerd door het werk wilde hij ‘de linkse intdoctrinatie’ op universiteiten aankaarten. In Amerika zijn ze beter bekend met Ayn Rand: daar kent men haar werk, is ‘Atlas’ het populairste boek na de Bijbel en tevens gratis te verkrijgen voor studenten. In haar boeken onderstreept ze haar filosofie, die van het egoïsme.

De tekst gaat verder onder dit filmpje. 

Gericht op het individu pleit Rand voor een egoïstische houding en is zij een boegbeeld van het kapitalisme. Ze is tegen alle vormen van een verzorgingsstaat en liefdadigheid. Men moet zichzelf zien te redden en vooral veel geld verdienen, het zijn treffende karaktereigenschappen van de personages die ze in haar boeken opvoert. ‘Atlas’ is overigens een van de weinige boeken waar president Trump enthousiast over zou zijn.

Alfamannetje

Volgens The Guardian-redacteur Jonathan Freedland komt Trumps karakter overeen met de personages in het werk van de Amerikaanse filosoof: “Rand belichaamt de alfa-mannelijke kapitalistische ondernemer, de man van actie, die over het kleine volk en de kleine bureaucraten torent en daadwerkelijk dingen gedaan krijgt.” Het past vrijwel naadloos in het beeld dat veel vijanden van Trump en zijn familie hebben.

Ivanka ziet die vergelijking overigens niet als een probleem. Zelf noemde ze het ‘een groot compliment’ om te worden vergeleken met een personage uit ‘Atlas’.

Eerder verschenen volledig herziene edities van Atlas Shrugged en The Fouintainhead bij de Nederlandse uitgeverij Luitingh-Sijthoff.