Mark Rutte en het debat die je wist dat zou komen
Mark Rutte is al acht jaar de baas van Nederland. Onschendbaar de baas. Lilian Marijnissen (SP), Lodewijk Asscher (PvdA) en Jesse Klaver (GroenLinks) openden gisteren op bijna identieke wijze hun relaas in het dividenddebat. “Daar staan we weer,” spraken de oppositieleiders in koor voor een nieuwe poging om Rutte en zijn beleid te vloeren. Opnieuw was het een zinloze strijd.
Ja, daar zat hij dan. Dinsdagavond. Mark Rutte. Alleen. Turend in de Kamer vanaf zijn troon. Het dividenddebat was wederom lang en aangrijpend, maar leek bijna een schijnvertoning. Niet van de kant van de oppositie – nee, allerminst. Marijnissen, Asscher, Klaver en collegae probeerden hem dan nu echt te pakken op de dividendkwestie.
Onaantastbaar op de troon
We springen even terug in de tijd. Ditmaal maken we er geen chronologie van. Daar zijn inmiddels te veel memo’s en stukken voor vergeten. Voor het gemak houden we het bij Ruttes meest recente eigen herinnering. De premier is namelijk vier jaar geleden, in tegenstelling tot wat hij vorige week in de Tweede Kamer verkondigde, wel degelijk op de hoogte gebracht van een deal tussen de Belastingdienst en een onderneming over de dividendbelasting.
Vorige week, tijdens het vragenuurtje, ontkende Rutte nog weet te hebben van dergelijke vaststellingsovereenkomsten, overeenkomsten waarbij bedrijven van de fiscus vooraf duidelijkheid krijgen over de hoeveelheid belasting moet worden afgedragen. Rutte gaf doet dat zijn antwoord ‘voorbarig’ was.
Ja, daar zat hij dan. Dinsdagavond. Mark Rutte. Alleen. Turend in de Kamer vanaf zijn troon met een boze oppositie. Rutte, ja, wat was hij eigenlijk? Vrolijk? Onaangedaan? Alleen de beschuldiging van Asscher dat hij het VVD-belang boven landsbelang koos, leek hem echt te raken. Rutte reageerde geïrriteerd. “Ik verweet u tijdens het vorige kabinet ook nooit het PvdA-belang boven het landsbelang te stellen.”
Het meest frappante: Rutte heeft met de dividendkwestie absoluut een blok aan zijn been. De oppositie staat er alles behalve zwak op. En toch overleeft De Grote Baas zonder daadwerkelijk iets te zeggen. Spierballentaal blijkt niet eens nodig, slechts een sneertje naar een oud-coalitiepartner voldoet.
De beelden spraken gisteren voor zich. U had naar het debat kunnen kijken zonder te luisteren en u wist dat de oppositie boos was. U wist dat Rutte ging zitten, zou luisteren en weer naar huis zou gaan. Sommigen noemen Ruttes ‘voorbarige’ antwoord ‘het nieuwe liegen’.
Niets nieuws aan liegen
Maar Ruttes ‘nieuwe liegen’ is niet nieuw. Memo’s waren er niet over de dividendkwestie. Toch wel. Stukken ook niet. Toch wel. Rutte wist het niet meer. Rutte stelde dat de stukken buiten het formatieproces lagen.
Al is de leugen nog zo snel, de waarheid achterhaalt ze wel.
Ja, daar zat hij dan. Dinsdagavond. Als de minister-president op Twitter zijn eigen naam en ‘dividendbelasting’ zou invoeren, wat zou er dan door hém heen gaan? “Minachting van het volk,” stelde men. “Marionet van Shell,” stelde de SP. “Leugens,” stelde men.
De tekst loopt hieronder door.
Mark weet beter. Proeft u de ironie? In de eerstvolgende editie van HP/De Tijd spreekt politiek verslaggever Frans van Deijl met hoogleraren over Rutte. Een stuk over leiderschap, Ruttes leiderschap, en de ‘verveling’ die misschien wel is toegeslagen. Na het debat van gisteren mogen we rustig concluderen dat de dag die je wist dat zou komen reeds is aangebroken. Het dividenddebat is misschien wel het toonbeeld van de ‘verveling’ van Mark Rutte. Mark is de baas. Onaantastbaar de baas.
