Spring naar de content
bron: EPA/ANP

Gooi open die luiken van de ECB, presidente Draghi!

“Een sterke golfer die heel hard en ver kan slaan, maar de finesse mist bij het putten.” Donald Trump liet er eind vorig jaar geen misverstand over bestaan: hij had het gehad met de Fed, de Amerikaanse centrale bank, twitterde hij op kerstavond. En helemaal met James Powell, de voorzitter. Die wilde hij het liefst zo snel mogelijk ontslaan.

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën:
Geschreven door: Jan Smit

Aanleiding voor deze digitale flatulentie: de aanhoudende koersval op de beurzen. Die was te wijten aan het beleid van de Fed, wist Trump. Vier keer binnen relatief korte tijd had de bank de rente verhoogd – de laatste keer medio december. Gevolg: Amerikanen – lees: zijn kiezers – begonnen te morren. Daar moest onmiddellijk een eind aan komen.

Zeepbellen

Zijn adviseurs, onder wie de minister van Financiën, praatten hem die plannen snel uit het hoofd. Gelukkig maar. Een politicus het rentewapen in handen geven is als een kleuter op zaterdagmiddag met een Kalashnikov de Kalverstraat insturen. Voor je het weet strooien de banken met gratis geld – consumenten/kiezers blij, politici blij. Met alle mogelijk desastreuze gevolgen van dien – financiële zeepbellen, hyperinflatie, crises. Een centrale bank moet autonoom zijn. Een stabiele economie is haar raison d’être.

Een politicus het rentewapen in handen geven is als een kleuter op zaterdagmiddag met een Kalashnikov de Kalverstraat insturen.

Moeten deze toezichthouders dan maar gewoon hun goddelijke gang kunnen gaan? Absoluut niet. Centrale banken hebben nog een tweede belangrijke taak: toezicht houden op de banken. Dat is hard nodig, weten we sinds de financiële crisis. Tal van banken en ander grote financiële instanties moesten door de overheid voor de dood worden weggehaald, ook in Nederland. Om herhaling te voorkomen is het toezicht op de grote banken – onder meer ING, ABN Amro, Rabobank en SNS – naar de Europese Centrale Bank verhuisd.

Maar het toezicht op dit bankentoezicht verhuisde niet mee. Dit was in Nederland gedelegeerd aan de Algemene Rekenkamer. Bedoeling was dat dit zou worden ondergebracht bij de Europese Rekenkamer. De controleurs van de Rekenkamer bonken echter al ruim vier jaar vergeefs in Frankfurt met hun hoofd op de deur. De ECB is bang dat de informatie uit de dossiers van de individuele banken op straat belandt. Ook in de verslagen van bijeenkomsten over het toezicht houdt de bank angstvallig tegen de borst.

Brandbrief

De bestuurders van de Europese Rekenkamer zijn het zat. Zij stuurden maandag een brandbrief naar het Europese Parlement en de Europese Raad, waarin zij de parlementariërs en ministers oproepen bij de ECB aan te dringen op meer openheid.

Gelijk hebben ze. Bankiers zijn feilbaar, centrale bankiers evenzeer, weten we inmiddels. Beter toezicht had de financiële crisis mogelijk kunnen voorkomen.

Bovendien: de toezichthouders mogen dan nu in Frankfurt zitten, hun banden met de banken blijven warm. Veel leden van de ECB-board – onder andere de president, Mario Draghi (ex-Goldman Sachs Europe), vicevoorzitter Luis de Guindos (ex-Lehman Brothers) en François Villeroy de Galhau (ex-BNP Paribas) – hebben bovendien bij een bank gewerkt. ECB-bestuurder Ignazio Visco, gouverneur van de Italiaanse centrale bank, werd een paar jaar geleden zelfs al eens ondervraagd omdat hij persoonlijk betrokken zou zijn geweest bij de dreigende ondergang van een bank.

De banden van centrale bankiers met de banken zijn warm. Veel van hen, onder wie voorzitter Draghi (ex-Goldman Sachs Europe), hebben vroeger bij een bank gewerkt

Op zich is er niets mis met die coterie – ex-bankiers weten als geen ander hoe het in de bankenwereld toegaat; hun ervaring komt de kwaliteit van het toezicht ten goede. Maar openheid voorkomt de schijn van belangenverstrengeling. Dat komt het vertrouwen in de ECB en in de banken ten goede.

Gooi open die luiken van de ECB, presidente Draghi!